مشاهده امام یا صفوف جلو از شرایط صحت جماعت
پرسش:
اگر امام داخل محراب باشه نماز افرادی که در انتهای صف اول هستند و امام رو نمی‌بینند چه حکمی دارد لطفاً نظر تمام مراجع رو بفرستید.
نام مرجع تقلید:
آیت‌الله وحید خراسانی :
پاسخ:
با عرض سلام و ادب؛
آیت‌الله‌العظمی خویی ، آیت‌الله‌العظمی تبریزی ، آیت‌الله‌العظمی وحید خراسانی ، آیت‌الله‌العظمی سیستانی ، آیت‌الله‌العظمی نوری همدانی ،
آیت‌الله‌العظمی اراکی ، آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی :
اگر به‌واسطه درازی صف اول (نه وجود حائل)، کسانی که دو طرف صف ایستاده‌اند امام را نبینند، می‌توانند اقتدا کنند و نیز اگر به‌واسطه درازی یکی از صف‌های دیگر کسانی که دو طرف آن ایستاده‌اند صف جلوی خود را نبینند، می‌توانند اقتدا نمایند و همچنین است اگر صف‌های جماعت تا دربِ مسجد (که باز می‌باشد) برسد، مأمومی که مقابل درب، پشت صف ایستاده و بین او و صفِ جلواش که در داخل مسجد می‌باشد، حائلی نباشد، نمازش به جماعت، صحیح است و نیز کسانی که پشت سر او اقتدا میکنند نمازشان به جماعت، صحیح می‌باشد؛ بلکه کسانی که در دو طرفِ صف اولِ تشکیل شده در حیاط مسجد ایستاده‌اند و از جهت مأموم دیگر اتّصال به جماعت دارند هرچند نتوانند هیچ یک از افراد صف جلوی خود را که داخل مسجد هستند، به سبب وجود حائل (دیوار مسجد) ببینند، نماز جماعتشان صحیح است و به‌طورکلی در صحّت نماز جماعت، شرط نیست که مأموم حداقلّ یک نفر از صف جلوی خویش را ببیند و اتّصال کافی است.
شایان‌ذکر است؛ کسی که پشت ستون ایستاده، اگر از طرف راست یا چپ به‌واسطه مأموم دیگر به امام متّصل نباشد، نمی‌تواند اقتدا کند؛ ولی چنانچه از طرف راست یا چپ به امام اتّصال داشته باشد میتواند اقتدا نماید هرچند نتواند هیچ یک از مأمومین صف جلوی خود را ببیند.
امام خمینی، مقام معظم رهبری ، آیت‌الله العظمی بهجت :
اگر به‌واسطه درازی صف اول، کسانی که دو طرف صف ایستاده‌اند امام را نبینند می‌توانند اقتدا کنند و نیز اگر به‌واسطه درازی یکی از صف‌های دیگر، کسانی که دو طرف آن ایستاده‌اند، صف جلوی خود را نبینند، می‌توانند اقتدا نمایند و همچنین اگر صف‌های جماعت تا درب مسجد برسد کسی که مقابل درب پشت صف ایستاده نمازش صحیح است، و نیز نماز کسانی که پشت سر او اقتدا میکنند، صحیح است؛ ولی نماز کسانی که دو طرف او ایستاده‌اند و صف جلو را نمی‌بینند، اشکال دارد، بلکه باطل است.
شایان‌ذکر است؛ کسی که پشت ستون ایستاده، اگر از طرف راست یا چپ به‌واسطه مأموم دیگر به امام متصل نباشد نمی‌تواند اقتدا کند. بلکه اگر از دو طرف هم متصل باشد، ولی از صف جلو حتی یک نفر را هم نبیند، جماعت او صحیح نيست.
برای اطلاع از استفتایی جامع از مقام معظم رهبری در همین باب اینجا را کلیک نمایید.
آیت‌الله‌العظمی مکارم شیرازی ، آیت‌الله‌العظمی فاضل لنکرانی ، آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی ،آیت‌الله‌العظمی شبیری زنجانی :
اگر به‌واسطه درازی صف اول، کسانی که دو طرف صف ایستاده‌اند امام را نبینند می‌توانند اقتدا کنند و نیز اگر به‌واسطه درازی یکی از صف‌های دیگر، کسانی که دو طرف آن ایستاده‌اند، صف جلوی خود را نبینند، می‌توانند اقتدا نمایند و همچنین اگر صف‌های جماعت تا درب مسجد برسد کسی که مقابل درب پشت صف ایستاده نمازش صحیح است، و نیز نماز کسانی که پشت سر او اقتدا میکنند، صحیح است؛ ولی نماز کسانی که دو طرف او ایستاده‌اند و هیچ یک از افراد صف جلو را نمی‌بینند، بنا بر احتیاط صحیح نیست، و به‌طورکلی بنا بر احتیاط در صحّت جماعت شرط است که حائلی مانع رؤیت تمام صف قبل نشده، بلکه لازم است لااقل یک نفر از صف جلویی دیده شود.
شایان‌ذکر است؛ کسی که پشت ستون ایستاده، اگر از طرف راست یا چپ به‌واسطه مأموم دیگر به امام متصل نباشد نمی‌تواند اقتدا کند. بلکه بنا بر احتیاط اگر به‌واسطه مأموم دیگر هم متّصل باشد؛ ولی از صف قبل هیچ‌کس را نبیند، نماز جماعتش صحیح نيست. (۱)
