وامی که شرط سپرده دارد ـ قرض به‌شرط قرض ـ قرض به‌شرط خدمت سابق
پرسش:
با سلام خدمت استاد راجی
مبلغی در حساب بانک مسکن پس‌انداز شده است تا پس از یک سال وام مسکن دریافت شود. در هنگام دریافت وام نیز مبلغی که در حساب پس‌انداز شده است به همراه وام به متقاضی داده می‌شود. طبق فرمایشات حضرت استاد راجی این مورد از موارد “قرض به‌شرط خدمت سابق” است. نظر حضرت آیت‌الله وحید خراسانی دررابطه‌با “قرض به‌شرط خدمت سابق” چیست؟
نام مرجع تقلید:
آیت‌الله‌العظمی وحید خراسانی (حفظه‌الله تعالی)
پاسخ:
با عرض سلام و ادب؛
در فرض سؤال که انسداد حساب ندارد، چنانچه بدون اینکه خود را طلبکار بدانید، پول را بگذارید؛ (اگر وام را دادند، دادند و اگر ندادند، ندادند.) و شرطی نکنید. (۱) (قرض به‌شرط قرض نباشد)، اشکالی ندارد و قرض به‌شرط خدمت سابق فی‌نفسه ربا محسوب نمی‌شود؛ زیرا وعده قرض‌دادن توسّط بانک (نه خودِ قرض) مبنیّ و مشروط بر خدمت سابق و افتتاح حساب پس‌انداز توسّط متقاضی وام نزد بانک است و حرمت چنین وعدهای ثابت نیست، و هنگامی که نوبت وام فرد فرارسیده و بانک به فردی که پولش چند ماه قرض‌الحسنه در بانک مانده قرض میدهد، قرض بانک خالی از شرط است و وام مذکور (هر وام دیگری)، چنانچه زیاده و بهره هم داشته باشد، می‌توانید از راه‌حل “بیع محاباتی به‌شرط قرض” استفاده نمایید که به فتوای معظم له، راه شرعی آن است. (۲)
شایان‌ذکر است، وام مذکور، چنانچه شرط دیرکرد و خسارت تأخیر تأدیه (وجه التزام) داشته باشد، این هم ربا و حرام است. (۳) (البته راه‌حل آن هم در کانال تلگرام، احکام ۷۳ و احکام ۷۴ و هم در سایت موجود است.)
توجه نمایید:
در کانال تلگرام سایت، مباحث بانکداری و راه‌های تخلص از ربا و راهکارهای شرعی آن مثل بحث قرض به‌شرط خدمت سابق و انسداد حساب و… همراه با اختلافات وجود دارد. (در کانال، احکام ۷۵)
لینک کانال در صفحه اصلی همین سایت موجود است، روی عکس تلگرام می‌توانید کلیک نمایید.
