سؤال:
با سلام
۱)اینکه برخی افراد به یکدیگر میگویند سگ الاغ گاو و امثاله آیا گناه دارد؟
۲) تعریف کامل سب چیست؟
نام مرجع تقلید:
آیت الله سیستانی
پاسخ:
با عرض سلام و ادب؛
دشنام دادن و ناسزا گویی به مؤمن، حرام است و صدق دشنام و ناسزا متوقّف بر قصد جدّی مضمون آن است ولی اگر قصد جدّی نباشد مثلاً به عنوان مزاح و شوخی آن را بگوید ممكن است به عنوان دیگری مثل صدق توهین و غیر آن، حرام باشد و در حرمت آن فرقی بین‌حاضر بودن و غایب‌بودن فردی‌كه به او دشنام داده‌میشود نیست و مرجع در تشخیص آن عرف است و هر آنچه كه عرفاً دشنام بر آن صادق است حرام می باشد و هر آنچه كه شك در آن است حرام نیست.
در رابطه با حرمت دشنام و ناسزا گویی، فرقی بین انواع مختلف زبانها نیست حتّی اگر اهل زبانی را به زبان دیگر دشنام دهند كه فرد دشنام داده شده معنای آن را نمی‌فهمد باز هم حرام است و همچنین فرقی در حرمت آن بین افراد نیست مگر نسبت به فرد بدعتگذار كه به مخالفت شرع پرداخته به گونهای كه شرع رعایت احترامش را لازم نداند، همچنان كه فرقی در حرمت بین دشنام دادن به بالغ و نابالغ نیست و فرقی بین والدین و فرزند، زن وشوهر، برادر و خواهر، استاد و دانش آموز، کارفرما و کارگر و مانند آن نیست.
شایان ذکر است؛ گفتن كلام ركیك، حرام است هر چند فرد در مقام ناسزاگویی و فحّاشی نباشد و مراد از آن هر كلامی است كه عرفاً تصریح به آن نسبت به هر فردی یا نسبت به غیر همسر، زشت و قبیح محسوب میشود، نوع اول آن مطلقاً حرام است و نوع دوم آن نسبت به غیر همسر جایز نیست و نسبت به همسر جایز است البتّه اگر آن را در مقام ناسزاگویی و دشنام به همسرش استفاده كند از جهت سبّ و دشنام،حرام میباشد.[۱]
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[۱] توضیح المسائل جامع، ج ۱، ص ۶۴۰، م۲۲۷۷ و ۲۲۷۸ و ۲۲۸۰ – منهاج الصالحین، ج۲، ص ۱۴، م۳۴ – استفتاء خصوصی از معظم له
