سؤال:
سلام علیکم. با توجه به اینکه سن شرعی یائسگی زن در موارد حیض و عده شصت سالگی قمری می باشد. آیا در فرض انقطاع خون بصورت کامل و تماماً در باب عده سن شرعی یائسگی در باب عده پنجاه سالگی قمری است یا خیر فرقی در انقطاع خون تماماً یا غیر تماماً ندارد؟
نام مرجع تقلید:
آیت الله العظمی وحیدخراسانی (حفظه الله تعالی)
پاسخ:
با عرض سلام و ادب؛
زن بعد از تمام شدن شصت سال [۱] يائسه می شود، و چنانچه خونی ببيند حيض نيست، چه قرشيه باشد و چه غير قرشيه؛ و اگر بعد از تمام شدن پنجاه سال قمری تا تمام شدن شصت سال قمری با نشانه های حیض یا در روزهای عادت ، خون می‌بیند بنابر احتیاط واجب جمع کند بین تروک حائض و افعال مستحاضه یعنی آن چه را بر حائض حرام است ترک کند (که در ذیل ذکر شده) و آنچه بر زن مستحاضه لازم است انجام دهد و بلافاصله پس از آن نماز بخواند و روزه بگیرد و نیز در زمان پاکی قضای آن را بجا آورد. خطوط قرآن را مس ننماید. اگر مطلّقه شده است، عدّه نگه دارد. داخل حرم ائمه (علیهم السلام) نشود، طلاق در این ایام واقع نشود. آیاتی که سجده واجب دارد نخواند . [۲] و بنابر احتياط واجب از خواندن بقيّه اين چهار سوره ، حتّى از خواندن «بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم» ، بلكه بعض آن به قصد اين سوره ها نيز خوددارى كند. به مسجد الحرام و مسجد النبی (صلی الله علیه و آله و سلم) نرود ، در مساجد دیگر توقف ننماید. چیزی در مسجد نگذارد و برای برداشتن چیزی از مسجد هم ، داخل مسجد نشود واگر خونی که می‌بیند نه نشانه های حیض را دارد و نه در روزهای عادت ماهانه اوست، در این صورت استحاضه است و باید بر طبق احکام مستحاضه که در رساله آمده عمل نماید و اگر خونی در ایام عادت ماهانه می‌بیند که سه روز مستمرّ نیست محکوم به استحاضه است [۳]. [۴]
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[۱] سال قمری ملاک است نه شمسی.
[۲] آن آيات در چهار سوره است: «اوّل» سوره سى و دوم قرآن (الم تنزيل – سجده) ، «دوم» سوره چهل و يكم (حم سجده ـ فصلت) ، «سوم» سوره پنجاه و سوم (والنجم) ، «چهارم» سوره نود و ششم (اقرأ – علق)
[۳] با توجه به این مسأله ملاک برای یائسگی فقط سن است نه چیز دیگر. بنابراین اگر زنی مثلا در سن ۴۰ سالگی دیگر خون نبیند، یائسه حساب نمی شود، و اگر خواست از شوهرش طلاق بگیرد، باید از وقتی که با او نزدیکی کرده تا ۳ ماه از نزدیکی با او خودداری کند و بعداً او را طلاق دهد و بعد از طلاق تا ۳ ماه عده نگه دارد.
[۴] منهاج الصالحین، ج۲، قبل از م۲۱۴ / احکام النساء، ص۳۹، س۴۷ / توضیح المسائل، ص۲۵۴، م۳۶۱ / همان، ص۲۶۹، م۴۴۱ / همان، ص۲۷۱ و ۲۷۳، م ۴۵۶ و ۴۶۸ / استفتاء از معظم له، شماره استفتاء: ۱۳۳۱۹ / استفتائات موجود در سایت معظم له، استفتاء شماره: ۴۷ و همچنین استفتاء شماره: ۹۵ / احکام بانوان، ص۵۵، س۴۷ /
