احکام شرعیتغییر فتاوا و نظرات جدید رهبریعباداتعبادات غیرمالیقضاءنمازنمازهای واجب

خواندن نماز قضا به نیت چند نفر

خواندن نماز قضا به نیت چند نفر مطابق با فتوای جدید آیت الله العظمی خامنه ای (مدّ ظله العالی)

 

پرسش:

آیا می‌توان نماز آیات یا یومیه را به این طریق نیت کنیم: اگر برعهده خودم است برای خودم و الّا برای پدرم باشد و در صورتی که او قضا ندارد برای مادرم باشد؟

 

پاسخ:

فتوای جدید:

اشکال ندارد.

 

توضیح:

صور مختلف نیت کردن نماز قضای آیات یا قضای یومیه برای خود و یا اموات:

 

صورت ۱)

هم از طرف خودش و هم امواتش تا همه بریء الذمه شوند = صحیح نیست.

 

صورت ۲)

از طرف خودش یا از طرف امواتش، برای هر کسی که نماز قضا دارد = صحیح نیست.

 

صورت ۳)

به صورت  ترتیبی در « اشخاص معین » = اشکال نداشته و صحیح است.

بدین معنا که نیت می کند اگر خودش نماز قضا دارد، از طرف خودش محسوب شود.

اگر خودش نماز قضا ندارد، از طرف پدرش باشد.

در صورتی که پدرش هم نماز قضا ندارد، از طرف مادرش باشد و همین طور به ترتیب =

در این صورت صحیح بوده و همان شخصِ معیّن در پیشگاه خداوند، بریء الذمّه می شود.

 

چند نکته‼️

 

۱) در این حکم فرقی بین “نماز و روزه” نیست.

لذا در مورد روزه نیز نیت به صورت ترتیبی بین اشخاص، صحیح است و همان شخصِ معیّن در پیشگاه خداوند، بریء الذمّه می شود.

 

۲) در “اعمال مستحبی”، نیابت از چند نفر اشکال ندارد، بنابراین انسان می تواند اعمال مستحبی مانند زیارت و نماز را به نیابت از همه اموات خود انجام دهد. همچنین اهداء ثواب آن نیز اشکال ندارد؛ بدین صورت که عمل را بدون قصد نیابت از دیگری انجام دهد و ثواب آن را به یک یا چند نفر زنده یا مرده هدیه دهد و ان شاء الله ثوابش به فضل و کرم الهی، به هر یک از افراد مدّ نظر به طور کامل می رسد.

 

۳) به طور کلّی کسی که “تعداد نمازهای قضای خود را نمی داند”، می تواند به مقداری که یقین دارد قضا شده، اکتفا کند و نسبت به مقدار مشکوک تکلیفی ندارد.

بلی؛ اگر تعداد نمازهای قضا را که بر عهده اش است می داند ــ مثلاً پنج نماز قضای صبح ــ ولی نمی داند چه تعداد از آنها را به‌جا آورده است، باید مقدار مشکوک را انجام دهد. بنابراین، در مثال مذکور اگر فرد یقین یا اطمینان دارد که دو نماز از نمازهای قضا را انجام داده و نسبت به سه نماز دیگر شک دارد، باید سه نماز قضای صبح دیگر بخواند.

 

۴) کسی که نماز قضا دارد، “واجب نیست فوراً آن را بخواند” ، البته نباید در خواندن آن کوتاهی کند. همچنین می تواند نماز اداء را بخواند؛ ولی احتیاط واجب آن است که اگر فقط یک نماز قضا دارد، ابتدا نماز قضا را بخواند؛ به خصوص اگر نماز قضا مربوط به همان روز باشد.

 

۵) کسی که نماز قضا بر عهده دارد، می تواند “نماز نافله و نماز مستحبی” بخواند، اما برای صحیح بودن روزه مستحبی لازم است قضای روزه ماه رمضان و همچنین بنابر احتیاط واجب روزه واجب دیگری بر عهدۀ فرد نباشد.

 

۶) بر “پسر بزرگ” واجب است نمازهایی را که یقین دارد از پدر و بنابر احتیاط واجب از مادرش فوت شده، قضا کند؛ حتّی بنابر احتیاط واجب، اگر پدر یا مادری اصلاً نماز نخوانده باشند و در این حکم فرقی نیست که پدر و مادر وصیت کرده باشند یا وصیت نکرده باشند.

بله؛ اگر والدین وصیت به خواندن نماز کرده باشند و به وصیت عمل شده و نماز و روزه ها به صورت صحیح خوانده شود، از عهده پسر بزرگتر برداشته می شود.

شایان ذکر است اگر تعداد نمازها را می داند باید یقین کند تمام آن تعداد را قضا نموده است. لذا در این صورت خواندن نماز با این نیت که اگر بر عهده ی خودش نماز قضاست، برای خودش باشد و الّا برای پدرش، برای عمل به وظیفه کافی نیست؛ مگر آنقدر بخواند تا یقین کند ذمه ی خودش و پدرش بریء شده است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا