جنس و نوع کفارات
مطابق با فتاوای مراجع معظم تقلید شیعه
پرسش:
آيا برای كفّارة روزه می توان غير از مواردی كه در توضيح المسائل ذكر شده (گندم، جو…) خوراكی ديگری كه عنوان طعام داشته باشد مانند لوبيا، گوشت و غيره پرداخت نمود؟
امام خمینی (رحمة الله علیه):
در تحویل دادن و تسلیم، هرچه آن را طعام می نامند و برای غالب مردم غذا باشد از پختنی ها و انواع و اقسام غذاهایی که درست می کنند، و از نان، هر جنسی که بین آنها متعارف است که با آن نان می پزند از گندم یا جو یا ذرت یا ارزن و…، کافی است؛ چه خام باشد و چه پخته شده باشد.
مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (دام ظلّه العالی):
خوراكی هايی كه عنوان طعام دارد و مانند گندم، جو، برنج، کشمش، خرما، نان، و ماکارونی منعي ندارد؛ ولی خوراكی هايی مانند گوشت كفايت نمی كند.
آیت الله بهجت (رحمة الله علیه):
هرچه مصداق طعام باشد، كفايت می كند.
آیت الله تبريزی (رحمة الله علیه):
هرچه به آن طعام گفته شود كفايت می كند، چه نان و چه غير نان، ولی احتياط در ترك گوشت خام است؛ و اگر می خواهد از نان بدهد بايد به اندازه ای بدهد كه مقدار گندم آن يك مدّ (۷۵۰ گرم) باشد.
آیت الله سيستانی (دام ظلّه العالی):
بايد براى هر روز ٧٥٠ گرم غذا مانند نان يا برنج يا ماكارونى يا آرد يا عدس و امثال آن بخريد و به يک فقير بدهيد. و پرداخت لوبیا، گوشت و… که در سؤال ذکر نموده اید هم جایز است.
آیت الله شبیری زنجانی (دام ظلّه العالی):
دادن مواد خوراکی از هرچیزی که معمولاً بالفعل یا بعد از طبخ، سیر کننده باشد مجزی است؛ لذا می توان آش یا نان و پنیر و سبزی یا ماکارونی یا برنج؛ ولو خام یا… پرداخت کرد؛ هرچند احتیاط مستحب آن است که تنها گندم یا آرد گندم داده شود.
شایان ذکر است به هر فقیر باید یک مد طعام داده شود که یک مدّ، به حساب گندم، حدود ۹۰۰ گرم می شود.
آیت الله صافی گلپايگانی (رحمة الله علیه):
لوبيا و گوشت و امثال اين ها خورشت محسوب مي شود بنابر اين اگر بخواهد در كفّاره تسليم را اختيار كند (نه اشباع) احتياط اين است گندم يا جو يا آرد و يا خرما باشد.
آیت الله فاضل لنكراني (رحمة الله علیه):
بلی. اما بايد،۷۵۰ گرم لوبيا، گوشت يا… پرداخت كرد. ولی بهتر است گندم يا برنج داده شود.
آیت الله مكارم شيرازی (دام ظلّه العالی):
جايز نيست و در حال حاضر كه جو خوراک عمومی نيست اشكال دارد.
هم چنان گوشت به تنهايی اشكال دارد.روزه
آیت الله نوری همدانی (دام ظلّه العالی):
بلی هر خوراكی معمول را به قيمت گندم يا جو می توان حساب كرد و ادا كرد. [۱]
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[۱] تحریر الوسیلة، ج۳، کتاب الکفارات، القول فی احکام الکفارات، ص۲۲۶، م۱۳ / منهاج الصالحین، ج۳، کتاب الکفارات، الفصل الثانی: فی احکام الکفارات، ص۲۵۰، م۷۶۸ / احکام روزه مقام معظم رهبری (احکام موضوعی ۱) ، ص۱۳۴، س۳۷۵ / استفتائات جديد آیت الله تبریزی، ج۱، ص۱۳۹، س۶۶۴ / احکام و استفتائات روزه آیت الله شبیری زنجانی، ص۱۴۶ و ۱۴۷، س۲۴۷ تا ۲۵۱ / استفتائات آیت الله مکارم شیرازی، ج۲، ص۱۵۱، س۴۳۵ / سایت استانها، ویژه نمایندگان مقام معظم رهبری، بخش سؤالات نمایندگی ها ، شماره استفتاء: ۷۶۷۰۴۵ / سایت کلیشه (سایت اختصاصی آیت الله سیستانی)، ویژه نمایندگان معظم له، بخش “کلیشه” و “من السید المهری” / احکام روزه، ویژه استادان پاسخگویی به سؤالات شرعی (رهیافت ۶)، ص۱۹۴ و ۱۹۵ / موسوعه فقهی تحقیقات و استفتائات واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا (سلام الله علیها)، قم، مجموعه احکام ۳، قسمت روزه، ص۱۱۴ / استفتاء مکتوب از مراجع معظم تقلید /