فعالیت تجاری باینری آپشن (Binary Options) و موضوع‌شناسی و حکم شرعی و کسب درآمد از طریق آن مطابق فتاوای مراجع
باینری آپشن یک بازار جدید مالی و روشی برای کسب درآمد و تجارت آنلاین در اینترنت بر اساس حدس و پیش‌بینی همراه با ریسک است.
دلیل سادگی آن مشخص‌بودن مقدار سود و ضرر قبل از انجام معامله است
کلمه باینری (۱) اینجا به معنای این است که معامله گران پس از پایان زمان معامله، یا موفّق به گرفتن سرمایه خود به همراه سود از پیش تعیین شده می‌شوند یا هیچ‌چیز بازنمی‌گردد.
به‌صورت سنتی، یک قرارداد آپشن به صاحب آن این اختیار را می‌دهد که در صورت تمایل کالای با ارزی را با قیمتی که از پیش تعیین شده و برای یک دوره زمانی مشخّص (تاریخ انقضای معیّن) بفروشد یا بخرد، به همین دلیل است که این‌گونه قراردادها را آپشن (۲) می‌نامند.
باینری آپشن می‌تواند در بروکرهای (کارگزاران) معتبر انجام شود، ولی متأسفانه اکثر کارگزاران نامطمئن هستند.
به‌طورکلی تجارت و داد ستد در اینترنت همراه با جعل و کلاهبرداری است، به همین دلیل انجمن تجارت آمریکا و بعض نهادهای کشورهای دیگر، به سرمایه‌گذاران در مورد باینری آپشن هشدار داده‌اند.
طریقه فعالیت در باینری آپشن Binary Options
در کلّ تجارت در باینری آپشن Binary Options را در پنج مرحله می‌توان خلاصه کرد:
۱) ابتداء فرد بروکر (کارگزاری) موردنظر خویش را انتخاب می‌کند، یک معامله‌گر موفّق نیاز به تمرکز روی بیش از یک بروکر (کارگزاری) دارد.
۲) پس از انتخاب بروکر، فرد با پرکردن فرم ثبت‌نام، یک حساب در آن بروکر باز می‌کند، و مبلغی به‌حساب واریز می‌کند، در بسیاری از کارگزاران، مبلغ سرمایه‌گذاری حدود ۱۰۰$ است.
۳) فرد یک جفت‌ارز برای معامله (ترید) انتخاب می‌کند، و مبلغ سرمایه‌گذاری را برای هر معامله مشخّص می‌کند.
۴) فرد قیمت جفت‌ارز را پیش‌بینی می‌کند، اگر حدس می‌زند که قیمت بالا می‌رود CALL(بالا) و اگر پایین می‌رود PUT (پایین) را انتخاب می‌کند.
و در بعضی از اقسام باینری آپشن، بروکر (کارگزاری) خود قیمت حدسی را به‌صورت حداقل و حداکثر معیّن می‌نماید، و معامله‌گر باید پیش‌بینی نماید که قیمت یک سهم به کدام‌یک از دو سطح تعیین شده توسّط بروکر (کارگزاری) قبل از زمان پایان معامله می‌رسد، و در این مورد فقط کافی است در اثنای مدّت معامله یک‌بار قیمت به حدّی که کارگزاری تعیین کرده و معامله‌گر آن را انتخاب نموده برسد.
شایان‌ذکر است مقدار سود برای هر معامله بسته به بروکر (کارگزاری) و نوع معامله از ۶۵% تا ۱۰۰% خواهد بود.
۵) زمانی که زمان معامله به پایان رسید، مثلاً بعد از ۶۰ ثانیه، اگر معامله‌گر درست پیش‌بینی کرده باشد، این معامله را برده است.
برای مثال با سرمایه‌گذاری ۱۰$ و ۹۰% سود، این معامله در صورت موفّقیت، برای فرد ۹ دلار در چند دقیقه درآمد خواهد داشت.
مهم‌ترین عوامل برای هر معامله باینری آپشن، زمان و قیمت شروع و پایان معامله و هنر حدس و تخمین معامله‌گر هستند.
سرمایه‌گذاران حدس می‌زنند قیمت یک ارز در پایان زمان انقضا معامله (برای مثال ۵ دقیقه یا دو ساعت) بالاتر یا پایین‌تر از قیمت شروع معامله می‌باشد و جهت حرکت بازار در ترقّی یا تنزّل ارز را حدس می‌زنند.
مثال: معامله‌گر در ساعت ۱۲ یک معامله خرید یک‌ساعته باز می‌کند یعنی معامله در ساعت ۱۳ بسته خواهد شد.
با قیمت ۱ $ برای هر سهم مقدار ۱۰۰ سهم معادل ۱۰۰$ برای این معامله سرمایه‌گذاری می‌کند، و پیش‌بینی می‌کند که قیمت هر سهم تا ساعت ۱۳ افزایش می یابد، بعد از آن دو اتّفاق ممکن است بیافتد:
حالت اول: ساعت ۱۳ قیمت هر سهم بالاتر از ۱$ خواهد بود، و معامله‌گر کسب درآمد کرده و سود می‌کند، باتوجه‌به ۸۵% بازگشت سرمایه، معامله‌گر ۸۵ $ سود خالص خواهد داشت.
حالت دوم: ساعت ۱۳ قیمت هر سهم پایین‌تر از ۱$ شده باشد، معامله‌گر ضرر خواهد کرد، و پولی که سرمایه‌گذاری کرده یعنی ۱۰۰$ را از دست می‌دهد.
تبصره: در بورس‌های متداول فرد به میزانی که سرمایه دارد می‌تواند سهام بخرد، امّا کارگزاران باینری آپشن معمولاً «ضرایب اهرمی leverage» كه نوعی اعتبار برای معامله است ارائه می‌کنند.
مثلاً فرض کنید سرمایه اولیه فرد در بدو ورود به باینری آپشن ۱۰۰۰$ باشد، پس با فرض اینکه بروکر ضریب «صد» را به‌حساب سرمایه‌گذار اختصاص دهد، وی قادر خواهد بود تا سقف ۱۰۰,۰۰۰$ (سرمایه اولیه × ضریب) اقدام به معاملات مذکور با زوج ارزهای قابل معامله نماید.
اساس فعالیت باینری آپشن Binary Options بر پیش‌بینی سطح قیمت‌ها و تفاضل آنها با هم می‌باشد، در این نوع فعالیت به‌جای خریدوفروش واقعی ارز اقدام به معاملات صوری ارز می‌شود
لذا این فعالیت از مصادیق «قمار و بردوباخت مالی» و نوعی «اکل مال به باطل» محسوب شده و حرام است.
و در حرمت قمار فرقی بین اینکه بازنده کافر یا مسلمان باشد نیست، البته به فتوای تعدادی از فقهاء معظم تقلید از جمله آیت‌الله‌العظمی سیستانی، اگر محرز است که طرف بازنده «کافر غیر محترم المال» است، تصرف در مالی که از این راه حرام به‌دست‌آمده جایز است، هرچند بر فرد شرعاً واجب است از این شغل حرام انصراف داده و خارج شود. (۳)
منابع:
(۱) باینری به معنای دوگانه، دو حالتی، دو فرضی می‌باشد.
(۲) آپشن به معنای اختیار، انتخاب، حق انتخاب، آزادی و … می‌باشد.
(۳) بحث مطرح شده در جلسه هم‌اندیشی در دفتر آیت‌الله سیستانی با حضور نمایندگان ویژه ایشان و مجتهدین معظم (حفظهم الله تعالی) / استفتاء شفاهی از چند تن از نمایندگان مراجع معظم تقلید / سخنرانی مطرح شده توسط حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید اباصالح راجی در رسانه‌ی ملّی با موضوع باینری آپشن.