اعمال نوروز و نظر مراجع تقلید
پرسش:
اگر عید نوروز جمشیديِ سلطانی است کـه مسـلمان نبـوده، چگونـه غسـل مستحب است که عمل او را احیاء مینماید؟
پاسخ:
آیتالله صافی گلپايگانی (رحمت الله علیه):
نوروز یعنی روز نو. روز اول فصل بهار مثـل خـود فصل بهار یک امر واقعی و تکوینی است، به جمشید و شخص دیگر ارتباط نـدارد، خدا میداند چند هزار یا چند میلیون سال پیش از جمشید بوده است. از آیات خدا است که زمین دوباره بعد از موتش و خشکشدن گیاهها زنده میشود و چنانکـه خداوند در قرآن مجید میفرماید:
إعلَمـوا أَنَّ االلهَ يُحيـي الأرضَ بعـدَ موتِهـا (۱)
و محتمل است غسل يا هر عبادت دیگر به همین مناسبت باشد. (۲)
آیتالله مکارم شيرازی (حفظه الله تعالی):
عید نوروز مراسم و جنبههای مثبتی دارد ماننـد پاکسازی منازل و صلهرحم و دید و بازدید و امثال اینها که از نظـر شـرع مقـدس اسـلام خوب است ولی از مراسم خرافی مانند مراسم شب چهارشنبهسوری و سـیزده بـه در سزاوار است اجتناب شود.
آیتالله صالحی مازندرانی:
هرچند دین مبین اسلام مخالف شادی و تفریح نیسـت و همواره به دید و بازدیدها و صلهرحم توصـیه نمـوده اسـت لکـن رعایـت شئون اسلامی در هر شرایطی واجب است، بنابراین ارتکاب اعمال خلاف شرع و خـلاف قوانین جمهوری اسلامی و هرگونه رفتار موهن و دور از شأن امـت اسـلام تحـت هرگونه عنوان و هر شرایطی جایز نیست و حرام میباشد. (۳)
پرسش:
در عید نوروز اقدامات خوبی چون نظافت و صلهرحم و … انجام میگیرد. ولی برخی مدعی هستند، به استناد برخی روایات که این عید علاوه بر جنبه ملّی، وجهه شرعی دارد، از جمله به روایتی از معلّی بن خنیس استناد میشود یا روایتـی از امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب (علیهالسلام) ذکر میشود که: هر روزتان نوروز باد.
آیا استدلال به این روایات، تام است و میتوان برای نوروز وجهـه دینـی و شـرعی درست کرد؟
پاسخ:
مقام معظم رهبری (حفظه الله تعالی):
سعی کنید اطلاعات تاریخی و غیر آن را از منابع معتبـر کـه در اختیار افراد مطلع و مورد اعتماد است دریافت نمائيد.
آیتالله صافی گلپايگانی (رحمت الله علیه):
نوروز از اعیاد اسلامی نیست هرچند در بعضـی روایـات دستور دعا و غیره وارد شده باشد.
آیتالله مکارم شيرازی (حفظه الله تعالی):
روایت مذکور از نظر سند ضعیف است و نوروز جنبه شـرعی ندارد ولی یک عید ملّی و طبیعی است.
آیتالله بهجت (رحمت الله علیه):
در روایات، برای نوروز وجهه دینی و شرعی داده نشده، فقط نوشته شده که در نوروز این جریانات اتفاق افتاده و مرحوم مجلسی (قدّس سره) دعا نقل کرده.
آیتالله سيستانی (حفظه الله تعالی):
صحت آنها ثابت نيست.
آیتالله فاضل لنكرانی (رحمت الله علیه):
شما مطالب مربوط به دین خود را از مرجع تقلیدتان اخذ کنید نه از مردم عوام و افرادی که بـدون علـمِ کـافی سـخن میگویند. کمااینکه نمیتوانید به یک روایت استناد کنید؛ درحالیکه روایات دیگـر هـم داریـم و شـما صحت آن را تشخیص نمیدهید. (۴)
برای اطلاع از فتوای بعضی از مراجع درباره نوروز و عید ملی و … اینجا را کلیک نمایید.
برای اطلاع از حدیث معلّی بن خنیس پیرامون عید نوروز و بررسی روایت و …اینجا را کلیک نمایید.