کیفیت شستن بار اول و دوم در وضو ـ فرق وضوی زن و مرد

پرسش:

سلام‌علیکم

در رساله مصور رهبری آمده که برای مرد مستحب است در شستن اول، آب را به پشت آرنج بریزد؛ ولی برای زن مستحب است آب را به داخل آرنج بریزد. در شستن بار دوم چه حالتی بهتر یا مستحب است؟

نام مرجع تقلید:

مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (حفظه‌الله تعالی)

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

در وضو، شستن صورت و دست‌ها مرتبه اوّل، واجب و مرتبه دوم، جایز (۱) و بیش از آن غیرمشروع است. تعیین‌کنندهٔ بار اول یا دوم یا بیشتر، قصد وضو گیرنده است، یعنی می‌تواند به‌قصد بار اول شستن، چند مرتبه آب به روی صورت بریزد.

وضوی زن و مرد در کیفیت و مقدار واجب آن فرقی ندارد و تنها تفاوت وضوی زن و مرد در شستن دست‌هاست؛ به این صورت که برای مرد مستحب است در شستن اول، آب را به پشت آرنج بریزد؛ ولی برای زن مستحب است آب را به داخل آرنج بریزد.

دراین‌خصوص ۲ دسته روایت رسیده است:

۱ـ برای مردها مستحبّ است بار اول هنگام شستن آرنج از قسمت بیرونی آن شروع کنند و زن‌ها از قسمت داخلی آن و بار دوم مردان و زنان مخیرند.

۲ـ برای مردها مستحبّ است هر دو بار هنگام شستن آرنج از قسمت بیرونی آن شروع کنند و زن‌ها هم هر دو بار از قسمت داخلی آن.

عمل بر هرکدام از این دو روایت صحیح است؛ لذا بار دوم مخیر هستید مثل بار اول که استحباب دارد عمل نمایید و می‌توانید بر خلاف آن عمل نمایید. (۲)

منابع:

(۱) نه حرام و مکروه است و نه واجب و مستحب، بلکه امری جایز و مباح است.

(۲) سایت استان‌ها، ویژه نمایندگان، بخش سؤالات نمایندگی‌ها ، شماره استفتاء: ۴۵۲۲۹۳ و استفتاء شماره: ۴۳۱۹۹۷ ـ تحریر المسائل، ص ۶۴، م۱۷۹ و ۱۸۰ ـ همان، ص۶۷، م۱۹۴ ـ  استفتائات جدید معظم‌له ـ اجوبةالاستفتائات، ص۲۲، م۱۰۲ ـ  همان، ص۳۰، س۱۴۶ ـ  آموزش مصور احکام، ص ۱۱۳ ـ  رساله آموزشی معظم له، ج۱، ص۶۲، م ۵  ـ  همان، ص ۶۳، آخرین مساله  ـ  استفتاء از دفتر معظم له، باب طهارت، م ۴۷