چند فرع فقهی پیرامون کتابخوانی ” به مناسبت ۲۴ آبان، روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار “
در جامعه باید سنت کتابخوانی رواج پیدا کند. کتابخوانی باید در جامعه ترویج شود و این کار بر عهده همه دستگاه هایی است که در این زمینه مسؤولند.
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار مسؤولان کتابخانه ها و کتابداران؛ ۲۹ تیر ۱۳۹۰
پرسش:
۱) آیا می توانیم از متن کتابها به همراه درج مشخصات آن در جهت ترویج فرهنگ کتابخوانی برای انتشار در فضای مجازی استفاده کنیم به صورتی که چاپ و تکثیر نشود؟
۲) مسابقات کتابخوانی که چند کتاب برای مسابقه معرفی می کنند، آیا جایز است که در مسابقات شرکت کنیم و تمام کتاب را نخوانیم بلکه فقط جواب سؤالات مسابقه را پیدا کنیم؟ آیا جایزه ای که میگیریم حلال است؟
۳) اگر شخصی در مسابقات کتابخوانی، جواب سؤالات آن را بدهد در صورتی که در پیدا کردن جوابها فقط خودش تلاش کرده باشد آیا در این مسابقه برای دیگران از جمله خانواده و دوستان نیز می تواند شرکت کند و جایزه آن را به خود آنها بدهد؟
۴) اهدای جوایز به برندگان در مسابقات کتابخوانی و دریافت هدیه توسط آنها چه حکمی دارد؟
۵) آیا صرف هزینه در امور فرهنگی مانند کتابخوانی یا مجالس اهل بیت (علیهم السلام) را می توان با نیت صدقه جاریه انجام داد؟
۶) با توجه به اینکه نمی توان در مسجد خرید و فروش انجام داد، آیا برگزاری نمایشگاه کتاب و خرید و فروش آن برای بیشتر شدن فرهنگ کتابخوانی در مساجد اشکال دارد؟
۷) برگزاری مسابقه کتابخوانی با هدف گسترش فرهنگ کتابخوانی و ارتقاء علمی به صورتی که پولی به عنوان حق شرکت از افراد جهت هزینه های برگزاری مسابقه و اهدای جوایز دریافت شود؛ مثلا هزینه ی شرکت برای هر نفر ۱۰۰۰۰ تومان و اهداء جایزه ۵۰۰۰۰۰ تومانی به ده نفر برتر (۲۰% پول ها صرف هزینه ی برگزاری و ۸۰% صرف جوایز می شود) البته همه در حساب کانون واریز میشود؛ آیا اشکال شرعی دارد؟
پاسخ:
مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای (حفظه الله تعالی):
پاسخ۱) به نحو کلی از استفاده و کپی برداری بنابر احتیاط خودداری کنید مگر اینکه بدانید کپی برداشتن را اجازه داده اند.
پاسخ ۲ و ۳) اینگونه امور تابع قوانین مربوطه است و اگر عمل شما بر خلاف مقررات آنها نباشد مانعی ندارد.
پاسخ ۴و ۵) فی نفسه اشکال ندارد.
پاسخ۶) اگر به گونه ای که هتک مسجد نباشد و نیز مزاحمتی با حق نمازگزاران نداشته باشد، با هماهنگیِ امام جماعت مسجد اشکال ندارد.
پاسخ۷) اگر برگزار کننده مسابقه از بازنده چیزی بگیرد و به برنده بدهد، همان شرط بندی حرام است؛ لکن اگر اصل پول را از اعضاء به عنوان حق الزحمه و شرط شرکت در مسابقه دریافت و بعد از مالکیت با مال خود جایزه بخرد، مانعی ندارد.