راه‌حل خرید حق مثل بسته اینترنتی ـ اباحه در تصرف در معاملات باطل ـ بیع حق
پرسش:
بسمه‌تعالی
با سلام خدمت استاد راجی
در کانال تلگرام خود دوراه حل برای فروش حقوق قابل نقل‌وانتقال (مانند خرید اینترنت و …) ذکر فرموده‌اید. باتوجه‌به اینکه در این‌گونه موارد فروشنده توجهی به‌حکم شرعی نداشته و تحت عنوان فروش اقدام به عرضه بسته اینترنت می‌نماید، وظیفه ما در این‌گونه موارد چیست؟ آیا صرف اینکه ما به‌عنوان خریدار قصد مصالحه کنیم کفایت می‌کند؟ اگر کسی قبلاً از عدم صحت این‌گونه معاملات مطلع نبوده است، وظیفه او نسبت به معاملات گذشته چیست؟
نام مرجع تقلید:
آیت‌الله‌العظمی وحید خراسانی (حفظه‌الله تعالی)
پاسخ:
با عرض سلام و ادب؛
در فرض سؤال، نیت یک‌طرفه نسبت به مصالحه کفایت نمی‌کند.
بله؛ چنانچه علم به رضایت طرف مقابل داشته باشید، تصرف شما در آن بسته اینترنت از باب اباحه در تصرف (نه معامله شرعی) در مواردی که لازم نیست مالک باشند، اشکال ندارد و حلال می‌باشد. به‌عنوان‌مثال، اگر بسته اینترنتی یا سامانه پیامکی است، می‌توانید در آن تصرف نموده و مصرف نمایید؛ ولی اگر بخواهید آن را بفروشید، ازآنجاکه فروشنده باید مالک مال باشد تا بتواند آن را بفروشد، فروختن آن صحیح نیست؛ مگر با اذن مالک آن.
لذا آثار و احکام معامله مطلقاً بار نمی‌شود. (۱) (۲)
