حکم نماز آیات در صورت عدم اطلاع به زلزله در وقت آن
حکم نماز آیات در صورت عدم اطلاع به زلزله در وقت آن مطابق با فتوای جدید آیت الله العظمی خامنه ای (مدّ ظله العالی)
پرسش:
اگر مکلف بعد از وقوع زلزله، از آن مطلع شود، آیا نماز آیات واجب است؟
فتوای سابق:
اگر هنگام وقوع زلزله و یا در زمان متصل به آن، خودتان آن را احساس نکنید، نماز آیات بر شما واجب نیست. (۱)
فتوای جدید:
مکلف اگر از سایر حوادث (به جز خورشید گرفتگى و ماه گرفتگی) در وقت آن مطلع شود و نماز آیات را هر چند بر اثر فراموشى نخواند، باید نماز آیات را بخواند و اگر در وقت آن مطلع نشده و پس از حادثه فهمیده باشد، احتیاط واجب آن است که آن را بخواند.
تفاوت فتوای سابق با فتوای جدید:
الف) اگر مکلف زلزله را متوجه شود، ولی کوتاهی کرده و نماز آیات را نخواند، علاوه بر معصیت (بخاطر تأخیر)، لازم است آن را بخواند.
همچنین اگر بر اثر فراموشی نماز را نخوانده باشد، هر زمان یادش بیاید، باید بخواند.
ب) اگر در زمان متصل به آن (مثلا لحظاتی بعد از زلزله) متوجه شود:
نماز آیات واجب است.
ج) اگر زمان زلزله متوجه نشود؛ مثلا در تحرک یا در خواب بوده یا در مکان شلوغ و پر سر و صدا بوده و زلزله را حس نکرده و یا در حال بیهوشی و اغماء بوده و متوجه لرزش نشده، و بعد از مدتی در اخبار یا از طریق اطرافیان متوجه زمین لرزه شود:
مطابق فتوای سابق:
نماز آیات بر وی واجب نیست.
مطابق فتوای جدید:
بنابر احتیاط واجب، باید نماز آیات را بخواند.
چند نکته‼️
۱) پدیده هایی که موجب نماز آیات می‌‌شوند، با یكى از این راهها ثابت مى گردند:
اول: خود انسان متوجه شود.
دوم: از هر راهی که موجب علم یا اطمینان شود.
سوم: دو مرد عادل خبر دهند.
۲) برای هر زلزله ی شدید یا خفیف، حتی پس لرزه، اگر زلزله ی مستقلی حساب شود، باید یک نماز آیات خوانده شود.
۳) وجوب نماز آیات مختص کسانی است که هنگام وقوع حادثه، در آن مکان باشند.
۴) هنگامی که زلزله، رعد و برق و مانند آن (که مدت زمان وقوعش کم است)، اتفاق مى افتد، بنابر احتیاط، مکلف باید فوراً نماز آیات بخواند و اگر تأخیر بیاندازد، باید آن را تا آخر عمر بدون قصد اداء و قضا (قصد ما فی الذمة) به‌جا آورد. (۲)
