تقلید نکردن برای غیر مجتهد – وظیفه محتاط برای احتیاط مستحب

پرسش:

با عرض سلام.

۱) اگر بنده در فقه مجتهد نباشم؛ ولی اصول کلی و ثابت‌شدهٔ فقه را بدانم و نیز نخواهم از کسی تقلید کنم و محتاط باشم اجازهٔ چنین کاری هست؟

۲) و نیز بفرمایید اگر تمامی مراجع نسبت به موضوعی حکم احتیاط مستحب داده باشند وظیفهٔ شخص محتاط چیست؟

متشکرم

نام مرجع تقلید:

آیت‌الله العظمی سیستانی (حفظه‌الله تعالی)

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

پاسخ سؤال ۱:

انسان باید احکام را به‌گونه‌ای انجام دهد تا دیگر وظیفه و تکلیفی بر عهدهٔ او نباشد؛

سه‌راه برای انجام تکلیف بیان شده است:

۱) اجتهاد

۲) احتیاط

۳) تقلید

مسلمان باید در احکام دین یا مجتهد باشد و بر طبق اجتهاد خودش عمل نماید و یا درصورتی‌که آشنا به کیفیت احتیاط است، عمل به احتیاط کند، به‌طوری‌که یقین کند تکلیفش را انجام داده است و یا از مجتهد تقلید کند، یعنی به دستور او رفتار نمایید. (۱)

لذا در فرض سؤال، نمی‌توانید به نظر خود عمل نمایید.

پاسخ سؤال ۲:

اگر احتیاط نِسبی عمل می‌کنید، تکلیف وجوبی ندارید؛ لکن اگر می‌خواهید واقع را درک نمایید، عمل به احتیاط مستحب را ترک ننمایید.

منابع:

(۱) العروة الوثقی، ج۱، م۱ / منهاج الصالحین، ج۱، م۱