پرسش و پاسخسؤالات خوردنی ها و آشامیدنی هاسؤالات طهارت و نجاسات

استحاله در ژلاتین و شک در آن و استفاده از ژلاتین در غذا و…

پرسش:

با تبریک عید نوروز، سؤالی از محضر اساتید داشتم

اینجانب از اعضای هیئت‌مدیره شرکت … (۱) واردات بخش ژلاتین کشور هستم. سؤالی در زمینه طهارت و نجاست ژلاتین داشتم.

به دفتر … (۲) مراجعه کردم و پاسخم را کلی دادند و به جواب نرسیدم، سپس آدرس این سایت را داده و فرمودند از اینجا سؤال کنم.

ژلاتین‌های وارداتی ما که در انواع مختلف ژله‌ها و کپسول‌ها و دیگر مواد خوراکی کودکان و بزرگسالان استفاده می‌شود از ژلاتین خارج از کشور است که بسیاری از آنها از استخوان و غضروف خوک و یا حیواناتی که ذبح اسلامی نشده تهیه می‌شود و می‌دانیم نجس است.

تا این قسمت بحث و اختلافی نداریم و قطعی است.

ولی بحث اینجاست که از عده‌ای از اهل‌فن و متخصصین در این زمینه پرسیدیم و گفته‌اند استحاله می‌شود و نظر خود ما هم همین است و در نتیجه این محصول نجس، پاک می‌شود. چون در رساله‌ها یکی از مطهرات استحاله آمده.

به این مسئله توجه کنید. مسئله ۱۹۰ رساله امام خمینی:

اگر جنس چيز نجس، به‌طوری دگرگون شود كه به چيز پاكى تبديل شود، يعنى استحاله يابد، پاك مى‌شود. مثلاً چوب نجس بسوزد و به خاكستر تبديل شود يا سگ در نمکزار فرو رود و نمك شود.

جدیداً عده‌ای مخالفت کرده‌اند و می‌گویند ژلاتین‌های وارداتی نجس و حرام و گناه است. من دنبال حکم شرعی هستم که برایم بفرمایید این‌ها پاک هستند و به‌عنوان مدرک به این افراد نشان دهیم.

ضمن اینکه اگر بگویید نجس است، یعنی در صنعت کشور و چرخه اقتصاد توقف ایجاد می‌کنید و با واردنکردن این محصول زندگی مردم مختل می‌شود و بسیاری از بیماران به‌خاطر نخوردن این کپسول‌ها حتی جان خود را از دست می‌دهند.

لطفاً پاسخم را بدهید. از قبل متشکرم

 

نام مرجع تقلید:

مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (حفظه‌الله تعالی)

 

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

به‌طورکلی تبديل مواد حيوانی حلال گوشت يا حرام گوشت به ژلاتين، استحاله نيست. (۳)

در نتیجه ژلاتین تهیه شده از اجزای حیوانات حرام گوشت حرام‌اند و صرف تجویز پزشک موجب حلال شدن آن نمی‌گردد مگر اینکه علاج منحصر در استعمال آن است و عدم استعمال منجر به مرگ یا چیزی نزدیک  آن می‌شود که به مقدار رفع ضرورت جایز است. (۴)

شایان‌ذکر است، مسئله‌ای که به آن اشاره فرموده‌اید را ناقص آورده‌اید و ادامه مسئله را بیان نکردید.

خواندن  استحاله در ژلاتین مطابق با فتاوای مراجع معظم تقلید

مسئله کامل این است:

اگر جنس چيز نجس، به‌طوری دگرگون شود كه به چيز پاكى تبديل شود، يعنى استحاله يابد، پاك مى‌شود. مثلاً چوب نجس بسوزد و به خاكستر تبديل شود يا سگ در نمکزار فرو رود و نمك شود ولى اگر جنس آن تغيير نكند؛ مثل آن كه گندم نجس را آرد كنند تا نان بپزند، پاك نمى‌شود. (۵)

حتی چنانچه اختلاف پیش بیاید و شما شك در وقوع استحاله‌ داشته باشید (که آیا در این ژلاتین‌ها استحاله صورت می‌گیرد یا خیر)، پاسختان در مسئله ۱۹۲ توضیح‌المسائل مراجع آمده است که می‌فرمایند:

چيز نجسى كه معلوم نيست استحاله شده است يا نه نجس است. (۶)

نکته:

بنا به نقلی، شرکتی در شهر قزوین در حال تولید و فروش ژلاتین گاوی حلال می‌باشد. چقدر بهتر است به‌جای واردات از کشورهای بیگانه و اجنبی تولیدات داخلی خود را تقویت کنیم که این باعث تقویت اقتصادی کشور می‌شود و بلکه واردات از کشورهای اجنبی باعث خلل در چرخه اقتصاد و صنعت کشور می‌شود.

لازم به ذکر است، خوردن غذا و خوراكی كه حاوی ماده ژلاتين است جايز است به شرطی كه احراز شود اين ماده از استخوان گاو و يا حيوان حلال گوشت ديگری گرفته شده است و در مورد ژلاتین‌های مشکوک، اگر ژلاتين دارای قسم حلال و حرام باشد و انسان نداند از کدام قسم است، محکوم به حليت است. (۷)

برای اطلاع از فتاوای مراجع معظم تقلید در این زمینه اینجا را کلیک نمایید.

 

 

منابع:
(۱) و (۲) به صلاحدید گروه استفتائات و دستور استاد مکرم، نام شرکت و نام دفتر مرجع تقلید حذف شد.
(۳) ولی اگر ژلاتين دارای قسم حلال و حرام باشد و انسان نداند از کدام قسم است، محکوم به حليت است.
(۴) سایت استان‌ها، بخش سؤالات نمایندگی‌ها، شماره استفتاء: ۵۰۲۹۹۳ / منتخب المسائل، ص۱۰۲، م ۴۰۵ و ۴۰۶/ پاسخ‌های آیت‌الله کریمی، ص ۱۶۵و ۱۶۶، س ۲۰۲۷۴ و ۲۱۲۸۵ /   جزوه پرسش‌های متداول معظم‌له، احکام خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها / سایت لیدر، استفتائات جدید (بهمن‌ماه) / استفتاء خصوصی از معظم‌له،  کد پیگیری: gUBOsn۹AbY و gUBOsn9AbY /
(۵) توضیح‌المسائل مراجع، م ۱۹۰
(۶) توضیح‌المسائل مراجع، م ۱۹۲
(۷) منتخب المسائل، ص ۱۰۲، م  ۴۰۵ و ۴۰۶ / پاسخ‌های آیت‌الله کریمی، ص ۱۶۵ و ۱۶۶، س ۲۰۲۷۴ و ۲۱۲۸۵ / سایت لیدر، استفتائات جدید (بهمن‌ماه)

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا