معنای مصاهره در ازدواج ـ اشخاص حرام به‌وسیله مصاهره

پرسش:

با عرض سلام

مصاهره که در بحث احکام ازدواج بیان می‌شود، به چه معناست؟

نام مرجع تقلید:

…

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

مُصاهره مأخوذ از صهر به کسر صاد است.

و صهر به معنای قرابت و نیز داماد یعنی شوهر دختر و شوهرخواهر است.

و مصاهره به معنی دامادی و به دامادی پیوستن است. (۱)

معنای اصطلاحی مصاهره:

در شرح لمعه آمده است:

«و هی علاقة تحدث بین الزوجین و أقرباء کل منهما بسبب النکاح توجب الحرمة».

یعنی مصاهره علاقه‌ای است که به سبب عقد بین زوجین و جمعی دیگر حادث گردیده و موجب حرمت می‌شود. (۲)

اشخاص حرام به‌ وسیله مصاهره:

به وسیله مصاهره چهار صنف از زنان بر شخص حرام می‌گردد بدین ترتیب:

الف ـ زن‌پدر (زوجة الاب).

چنان‌که فرمود: «ولا تنکحوا ما نکح آباؤکم من النساء…» (۳)

ب ـ مادرزن (أم الزوجة).

ج ـ ربیبه یعنی دختر زن به‌شرط دخول.

د ـ زن پسر (حلیلة الابن). (۴)

چنان‌که فرمود: «حرمت علیکم… أمهات نسائکم و ربائبکم اللاتی فی حجورکم من نسائکم. اللاتی دخلتم بهن… و حلائل أبنائکم الذین من أصلابکم» (۵)

منابع:

(۱) لسان العرب، ماده «صهر»، ج۴، ص۴۷۱ ـ  الصحاح، ج۲، ص۷۱۷.

(۲) الحدائق‌الناضرة، ج۲۳، ص۴۱۰ ـ  الحدائق‌الناضرة، ج۲۳، ص۴۴۵ ـ  ریاض المسائل، ج۱۰، ص۱۶۵ ـ  شرح لمعه، ج۵، ص۱۷۶.

(۳) سوره مبارکه نساء، آیه‌ی شریفه ۲۶ ـ  شرح لمعه، ج۵، ص۱۷۶.

(۴) شرح لمعه، ج۵، ص۱۷۸ ـ المغنی (ابن قدامه)، ج۷، ص۱۱۲ ـ  تذکرة الفقهاء، ج۲، کتاب نکاح.

(۵) سوره مبارکه نساء، آیه‌ی شریفه ۲۷