سؤال:
آیا دعایی که در ذیل می آید به لحاظ سندیت دارای اعتبار هست یا خیر
پیامبر اکرم(ص) سه بار فرمودند: والله والله والله این دعا اگر در دست یا در کفن میت گذاشته شود هر گز عذاب نخواهد شد:
اللهم ان هذا اول قدومی الیک فاکرمنی فان الضیف اذا نزل بقوم یکرم و انت اولی بالکرامه .
الهی ما دمت حیا” عصیتک و انت احسنت علی. فلآن انقطع عصیانی فلا تقطع احسانک عنی
یا رب اعتقنی من النار بمحمد و آله الاطهار الابرار الاخیار و صلی الله علی محمد وآله الطاهرین
خدایا این اولین قدم من است به سوی تو پس مرا اکرام کن.در میان ملل متفاوت چون مهمان بر کسی وارد می شود اورا احترام می کنند وتو که از همه برتری برای احترام کردن مهمانت.
پروردگار تا تا زنده بودم تو را معصیت کردم وتو به من احسان کردی.اکنون که با مردنم عصیانم قطع شده است پس تو احسانت را از من قطع نکن.
بار خدایا تو را به حق محمد و آل او مرا از آتش جهنم نجات بده
ممنون میشم درصورتی که جواب روسریع عنایت کنید
جزاک الله خیرا
نام مرجع تقلید:
آیت الله العظمی سیستانی (حفظه الله تعالی)
پاسخ:
با عرض سلام و ادب؛
حدیث مذکور در کتب معتبره شیعه یافت نشد.
ولکن در صورتی که سندی ولو مرسل یا ضعیف برایش یافت شود، میتوانید رجاءً عمل نمایید ولی ترویج دعاهایی که مرسل یا ضعیف السند است، شاید کار پسندیده ای نباشد. خصوصا اگر بدون نقل قول از معصوم باشد.
سعی کنید از دعاهای معتبر استفاده نمایید.
به عنوان مثال میتوانید اعمال ذیل را رجاءً عمل نمایید که در کتب معتبره حدیثی و فقهی شیعه آمده است:
۱) بر حاشيه پارچههاي كفن حتي مثل عمامه اسم ميت و پدرش را بنويسند، اگر ميت مرد است مينويسند: فُلان بن فلان يشهد اَن لا اله الا الله وحده شريك له و اَنّ محمداً رسول الله صليالله عليه و آله وسلم و اَن عليّاً و الحسن و الحسين و علياً و محمداً و جعفراً و موسي و علياً و محمداً و عليًّا والحسن و الحجة القائم اولياء الله و اوصياء رسول الله و ائمّتي و اَن البعث و الثواب و العقاب حق و اگر ميت زن است مينويسند: فُلانه بنت فُلان تشهد . . . .
۲) اينكه تمام قرآن يا قسمتي از آن، دعاء جوشن صغير و دعاء جوشن كبير را بر كفن بنويسند. و مرحوم سيد بحرالعلوم رحمةاللهعليه ميگويد:
و سَنَّ أن يكتب بالأكفان شهـادة الاسـلام و الايمان
و هكـــذا كتـابة القرآن و الجوشن المنعوت بالأمان
و مستحبّ است نوشتن دعاء جوشن كبير در جامي با كافور يا مشك سپس آنرا بشويند و آب آن را بر كفن بپاشند و حديث است كه هر كس اين كار را نمايد خداوند متعال در قبر او انواري را نازل كند. و او را از هول نكير و منكر ايمن نمايد، عذاب قبر از او برداشته شود و هر روز فرشتگان بسياري بر قبر او داخل شوند و او را به بهشت بشارت دهند و قبرش وسيع شود تا آنجا كه چشم نظرش افتد.
و روايت است كه جبرئيل عليهالسلام به پيامبر صليالله عليه و آله فرمود: و من كتبه علي كفنه استحي الله أن يعذّبه بالنار.
هر كس دعاء جوشن كبير را بر كفنش نويسد خداوند متعال حياء ميكند از اينكه او را با آتش عذاب نمايد.
و امام حسين عليهالسلام فرمودند: پدرم مرا وصيت نمود به حفظ اين دعاء و نوشتن آن بر كفن و اينكه آن را به اهل بيتم تعليم دهم.
۳) نوشتن اين دو بيت شعر كه اميرالمؤمنين عليهالسلام بر كفن سلمان رحمة الله عليه نوشتند:
وفدت علـي الكريم بغير زاد من الحسنات و القلب السليم
و حمــل الزاد أقبح كل شيء اذا كــان الوفود علي الكريم
۴) نوشتن حديث معروف سلسلة الذهب امام رضا عليهالسلام با سند آن بر كفن
۵) بر نگين انگشتر عقيق شهادتين و اسماء ائمّه اطهار عليهمالسلام و اقرار به امامتشان را بنويسند بلكه هر چه نفع در آن باشد بدون قصد ورود خوب است.
سيد بن طاووس رحمةاللهعليه در فلاح السائل ميگويد: جدّم و رّام بن ابي فارس قدس اللّه جلّ جلاله روحَه از كساني است كه به فعلش اقتداء ميشود وصيت نمود كه بعد از وفاتش در دهانش نگين عقيقي كه اسماء ائمه عليهمالسلام حكّ بود قرار دهند. من هم بر نگين عقيق نقش كردم الله ربّي و محمّد نبيّي و علي والحسن و الحسين و علي و محمد و جعفر و موسي و علي و محمد و عليّ والحسن و الحجة القائم ائمّتي و وسيلتي و وصيت ميكنم آنرا بعد از مرگ در دهانم گذارند تا إنشاءالله جواب ملَكَين در قبر هنگام سؤال آسان شود.
۶) اگر كتابت ادعيه مذكوره با تربت سيّد الشهداء عليهالسلام باشد يا قدري تربت جزء مركب نمايند بهتر است و اگر نباشد با تربت ساير ائمه اطهار عليهمالسلام بنگارند.
شایان ذکر است؛ لازم است كتابت آيات كريمه و اسماء محترمه در محلّهايي باشد كه مأمون و ايمن از نجس شدن يا آلوده شدن است. مثل حاشيه سرتاسري يا برد يماني از طرف سر ميّت و همچنين در محلهايي از كفن كه عُرفاً خلاف ادب و احترام است و اهانت به اسماء متبركه محسوب ميشود ننويسند. و اگر رجاءً قرآن و دعاها را بر وصله يا پارچهاي نويسند و بالاي سينه يا بالاي سر ميت گذارند نيز مطلوب است. [۱]
تذكر: از آنجا كه بعضي از مستحبات مذكور بنابر اساس قاعدهي تسامح در ادله سنن، مستحب شمرده شده است و به نظر جمعي از فقهاي معاصر اصل اين قاعده محل اشكال است و ثابت نيست لذا عمل به مستحبات فوق الذكر رجاءً و بدون قصد ورود مطلوب و مشروع است. [۲]
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[۱] العروة الوثقي، فصل فی بقیة المستحبات،ص ۴۸۰ و ۴۸۱ – منهاج الصالحين، ج۱، ص ۱۰۴ و ۱۰۵، بعد از م ۲۹۶ – منهاج البراعة في شرح نهج البلاغة، ج۶، ص ۶۳ – زاد المعاد، مفتاح الجنان، ص ۵۷۵
[۲] منهاج الصالحين، ج۱، ص ۱۹، م ۳۲