حکم شرعی نواختن و شنیدن پیانو ” به مناسبت ۲۹ مارس، روز جهانی پیانو “
مقام معظم رهبری حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای (حفظهالله تعالی):
حکم پیانو بستگی به چگونگی استفاده از آن دارد، اگر بهصورت لهوی و مضلّ عن سبیل الله باشد، حرام است.
مضلّ عن سبیل الله یعنی موسیقی به سبب ویژگیهایی که دارد انسان را از خداوند متعال و معنویات و فضائل اخلاقی دور کرده و به سمت بیبندوباری، بیهودگی و گناه سوق دهد.
آیتاللهالعظمی سیستانی (حفظهالله تعالی):
«موسیقی»، فنّی از فنون انسانی میباشد و آن، صداها و آهنگهایی است که از نواختن ابزار مخصوص موزیک ایجاد میشود. موسیقی از نظر حکم شرعی، دو نوع است:
الف) موسیقی حلال؛ آن است که مناسب مجالس لهو نباشد؛ مثل موسیقی ارتش (مارش نظامی) و طبل و سنج عزاداری که در عرف، مناسب با مجالس لهو محسوب نمیشود.
ب) موسیقی حرام؛ آن است که مناسب مجالس لهو باشد؛ یعنی شنوندۀ موسیقی (خصوصاً زمانی که از این امور، مطّلع باشد) تشخیص میدهد که این آهنگ در مجالس لهو به کار میرود؛ از جمله موارد آن، آهنگهای تند و طربآور شبکههای تلویزیونی و موسیقی مناسب با مجالس فساد، رقص، عیش و نوش، پارتیهای شبانه و مجالس عروسی گناه میباشد.
شایانذکر است، تشخیص این موضوع (آیا موسیقی عرفاً مناسب با مجالس اهل لهو هست یا نه)، به عهدۀ شخص مکلّف میباشد و مکلّف میتواند با مراجعه به عرف مردم بسیاری از موارد آن را تشخیص دهد و در این حکم، فرقی بین موسیقی ایرانی و غیر ایرانی و موسیقی سنّتی و غیر سنّتی، کلاسیک و غیرکلاسیک و مانند آن نیست.
آیتاللهالعظمی مکارم شیرازی (حفظهالله تعالی):
کلیه صداها و آهنگهایی که مناسب مجالس لهو و فساد است حرام، و غیر آن حلال است و تشخیص آن با مراجعه به اهل عرف، یعنی افراد فهمیده متدین، خواهد بود.
منظور از مجالس لهو مجالسی است که برای عیاشی و هوسرانی و بیبند و باری تشکیل شده است و به تعبیر دیگر، به مجالسی گفته میشود که نزد عرف متدین مجلس گناه محسوب میشود، و موسیقیهای مناسب چنین مجالسی حرام است؛ هر چند در مجلس عادی نواخته شود، یا به صورت فردی باشد.