دفاع از خود در اغتشاشات و درگیری ها و حکم دیه ی آن
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم
اگر کسی در خیابان بیدلیل به ما حمله کند و در حال آسیبزدن بدنی به ما باشد ما هم توانایی دفاع از خودمان را داشته باشید، وظیفهمان چیست؟
آیا باید دفاع کنیم یا نباید به او صدمه بزنیم؟ اگر دفاع کردیم یا به او آسیبی رسید، آیا گناه کردیم؟ و آیا دیه بر ما واجب است یا خیر؟
مثلاً خفتگیری جلوی ما را گرفته تا اموال ما را سرقت کند، یا در این ایام شلوغی بعضی از این جوانهای فریبخورده ما را محاصره کنند و قصد کتکزدن یا کشتن ما را داشته باشند، وظیفهی ما چیست؟
فقهای معظم تقلید منجمله حضرت آقا در پاسخ میفرمایند: وظیفهی شرعی شما دفاعکردن هست ولو با فرارکردن
گاهی مواقع دفاع این است که طرف را بزنیم، گاهی مواقع وظیفهی ما فرارکردن هست.
و اگر برای دفاع از خودمان ناچار بشویم به او صدمهای بزنیم، اینجا میفرمایند: دیه بر عهدهی ما نیست.
حتی اگر بدن او را سرخ کنیم، کبود کنیم، سیاه کنیم یا جراحتی بر او وارد کنیم، دیه بر عهدهی ما نیست.
مشروط بر آنکه بیش از حد لازم به او ضربه نزنیم.
اگر با یک ضربه میتوانم او را از خودم دفع کنم و فرار کنم، ضربهی دوم دیه دارد؛
لذا از لحاظ حکم تکلیفی واجب است، دفاع کنیم آنچنان که روایات زیادی داریم که دفاع از جان، از مال، از ناموس، از عِرق و از دیگران واجب است و اگر کسی در این راه کشته شود، شهید هست و از لحاظ حکم وضعی هم اگر بیش از حد لازم به او ضربه وارد نکرده باشیم، دیه بر عهدهی ما نیست.