حکم سپرده‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت بانکی ـ سپرده‌های جاری
پرسش:
سلام. درمورد سود بانکی. خواهش می‌کنم به طور کامل که چرا بیشتر مردم می‌گویند ربا هست و اگر ربا هست چرا مراجع تقلید می‌فرماید حلال است کامل توضیح دهید
نام مرجع تقلید:
آیت‌الله‌العظمی مکارم شیرازی (حفظه‌الله تعالی)
پاسخ:
با عرض سلام و ادب؛
سپرده‌های “کوتاه‌مدت” و “درازمدت” مردم، نزد بانک‌ها و سودی که بانک به آن می‌دهد، در صورتی حلال است که طبق موازین شرعی و از طریق قراردادها و عقود اسلامی (از قبیل مضاربه و شرکت و امثال آن) باشد و دهنده پول وکالت مطلقه به مسئولین بانک بدهد که این عقود را رعایت کنند و این شخص یقین داشته باشد یا احتمال قابل‌ملاحظه دهد که بانک به‌عنوان وکالت از طرف مشتری این قراردادها را به‌صورت شرعی انجام می‌دهد، امّا اگر یقین دارد که این امور جنبه ظاهری و صوری دارد و فقط روی کاغذ است، آن سود حرام است
بله؛ اگر آنها ادعا می‌کنند که ما رعایت می‌کنیم می‌توانید بپذیرید. ما بارها با مسئولین بانک صحبت کردیم و حتی آیین‌نامه بانک بدون ربا را از آنها گرفته‌ایم و در جلساتی موردبحث و بررسی قرار داده‌ایم.
در نتیجه معامله با بانک‌ها (دادن سپرده به آنها) طبق عقود شرعیه اشکالی ندارد مگر اینکه یقین داشته باشید که طبق عقود شرعیه عمل نمی‌شود. در غیر این صورت اگر صاحب پول انتظار و مطالبه‌ای از بانک نداشته باشد و بانک از ناحیهٔ خود چیزی بدهد، اشکال ندارد و نشانه‌اش این است که اگر بانک به او چیزی ندهد مطالبه نکند. (۱)
شایان‌ذکر است، پول‌هایی را که مردم به‌عنوان “حساب‌جاری” به بانک‌ها میسپارند صورت قرض‌الحسنه به بانک دارد که هروقت بخواهند، می‌توانند آن را بگیرند و اگر سودی در مقابل آن قرار دهند حرام است و قرض هم باطل است و بانک نمیتواند در آن تصرّف کند. البته درصورتی‌که سپرده‌گذار بدون قصد دریافت سود در آن بانک پولی گذاشته باشد و بانک با میل و رضای خود سودی به او بدهد شرعاً اشکالی ندارد. (۲)
برای اطلاع از احکام تفصیلی، پیرامون “موضوع‌شناسی و حکم شرعی و تفصیلی سپرده‌های بانک مطابق با فتاوای مراجع معظم تقلید” اینجا را کلیک نمایید.
برای اطلاع از احکام تفصیلی، پیرامون “حکم شرعی سپرده حساب‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت بانکی و راه‌حل آن” (فیلم سخنرانی استاد) اینجا را کلیک نمایید.
