پرسش:
سلام؛
زنی چندین بار با دلایلی همچون نذری عاشورا، ویار شدید حاملگی و پس از آن برای نخوردن شیرجوش توسط نوزادش، بدون اجازه شوهرش از خانه ی شوهر به خانه ی پدرش می رود. همچنین این زن طبق نظر شوهرش، نه تنها آرامش روحی مناسبی را در منزل برایش فراهم نمی کند بلکه در مناسبات جنسی خوب عمل نکرده و چندین مرتبه نیز با بیان اسرار متفاوت زندگی اش بین خانواده ی خود و شوهرش، وی را بسیار منزجر و متاثر می کند.
شوهر این زن نیز با دلایلی همچون نیافتن آرامش در خانه، مشکلات زناشویی، رازنداری همسر و غیره، شخصا به چندین متخصص حاذق مراجعه می کند و در او افسردگی خفیف و اختلال خواب تشخیص می دهند و آن را قابل درمان دانسته و به درمان دارویی می پردازند (لازم به ذکر است مسئله مذکور در عدم تبعیت همسر و رفتن وی از خانه موثر بوده است).
حال طبق شرح بالا:
-آیا زن حق خروج بدون اذن شوهر را از خانه داشته است؟ آیا زن ناشزه محسوب می شود؟ آیا نباید زن نیازهای روحی و جسمی و جنسی مرد را مرتفع می کرد؟ آیا زن حق بیان اسرار زندگی اش را داشته است؟ آیا این زن نفقه دارد؟خرجی فرزندشان که اکنون پیش مادر و در خانه ی پدریزرگش می باشد برعهده ی کیست؟ آیا پدر دختر نباید دختر و نوه اش را راه نمیداد و یا پس از اندکی به خانه ی شوهر برمیگرداند؟ اگر خدای نکرده در این دوران اتفاقی برای زن یا بچه اش بیفتد مسئول کیست؟
-و آیا مشکل شوهر می تواند دلیل موجهی برای رفتن زن از خانه باشد؟آیا عذر یا مسئولیتی بر مرد که سعی کرده چیزی برای زندگی اش کم نگذارد و برای درمان مشکلش اقدام کرده، وجود دارد؟
نام مرجع تقلید:
مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدّ ظله العالی)
پاسخ:
با عرض سلام و ادب؛
از جزئیات قضیه اطلاعی نداریم؛ ولی به طور کلّی زنی که عقد دائمی شده نباید بدون اجازه شوهر از خانه بیرون رود و باید خود را برای هر لذّتی که او می خواهد، تسلیم نماید و بدون عذر شرعی از نزدیکی کردن او جلوگیری نکند و اگر در اینها از شوهر اطاعت کند، تهیه غذا و لباس و منزل او و لوازم دیگری که در کتب مفصل فقهی [1] ذکر شده بر شوهر واجب است و اگر تهیه نکند چه توانایی داشته باشد یا نداشته باشد، مدیون زن است.
و امّا اگر زن در کارهایی که بیان شد (مثل خارج شدن از منزل بدون اجازه شوهر یا عدم تمکین) اطاعت شوهر را نکند، گناهکار است و موجب نشوز و محرومیت از استحقاق نفقه نیز می گردد. و لذا حق غذا و لباس و… ندارد ولی مهر او از بین نمیرود.
و بر پدر دختر لازم است دخترش را نهی از منکر نماید و اگر راه ندادن به منزل، نهی از منکر دختر محسوب می شود، نباید او را به منزلش راه بدهد.
شایان ذکر است؛ کشف و بیان امور خصوصی و شخصی در برابر دیگران اگر به نحوی مربوط به افراد دیگر هم باشد و یا موجب ترتّب مفسده شود جایز نیست. [2]
منابع:
[1] برای اطلاع از احکام فوق میتوانید به تحریر الوسیله، ج3، ص 558، فصل فی النفقات مراجعه کرده یا سوال خاص خود را به همین جا ارسال نمایید.
[2] تحریر الوسیله، ج3 ، القول فی النشوز ، ص 542 / توضیح المسائل، ص 381، م 2412 و 2413 / اجوبة الاستفتائات، ص 277، س 1174 و ص 334، س 1394 / استفتاء خصوصی کتبی از معظم له
