حضرت آیت الله علی مشکینی

ایشان مقداری از مقدمات را در حوزه علمیه اردبیل فراگرفت و سپس برای ادامه تحصیل به قم رفت و در آنجا در درس‌های سید محمد حجت کوه‌کمره‌ای، سید حسین طباطبائی بروجردی، سید محمد محقق داماد و سید محمدصادق روحانی حاضر شد. ایشان در حوزه علمیه به‌عنوان استاد فقه، اصول، تفسیر و اخلاق فعالیت داشت و علمای بزرگی همچون حضرات آیات محمد مؤمن، مهدی شب‌زنده‌دار، محمد امامی کاشانی، محمدرضا مهدوی کنی و احمد جنتی را تربیت کرد. وی در اواخر عمر، رساله‌های فقهی و اصولی متعددی (۲۳ رساله در زمینه‌های فقه، قواعد فقهی، اصول فقه، فوائد رجالی و حدیثی و…) تألیف کرد. همچنین تعلیقه‌ی استدلالی بر تحریرالوسیله و العروه الوثقی از دیگر آثار ایشان است. معظمٌ‌له یکی از دوازده امضاکننده اعلامیه مرجعیت امام خمینی (قدّس سرّه) در سال ۱۳۴۹ه.ش بود. وی ریاست مجلس خبرگان رهبری را از زمان تأسیس تا پایان عمر بر عهده داشت و علاوه‌برآن، رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و امام‌جمعه دائم قم نیز بود.

—————————————————————– 

متن دست‌نوشته‌ی معظمٌ‌له

بسم الله الرحمن الرحيم

بعد الحمدللّه و الصلاة والسلام على رسوله و آله

توضیح اینکه حضرت مستطاب آیة الله حاج سید علی خامنه ای ^{(مدظله العالی)} واجد مقام فقاهت و اجتهاد و قدرت استنباط احکام شرعیه که تصدی مقام معظم رهبری بدان نیازمند است می باشند، چنانچه معظم له حائز سایر شرایط ولایت امت و رهبری جامعه مسلمین نیز بنحو اوفی می باشند و این امر را خبرگان محترم رهبری از روی درایت و اطلاع خود و استفاده از بیانات و تأییدات رهبر عظیم الشأن راحل امام خمینی ^{(قدس الله سره)} در مواقع متعدده تأیید و تصویب نموده اند و لذا برای همه مسلمین جهان اعم از سنی و شیعه و به ویژه روحانیت محترم و علماء عظام فریقین ^{(ایدهم الله تعالی)} و بر همه کسانی که علاقه به دوام انقلاب اسلامی ایران و نفوذ و گسترش اسلام در جهان دارند و طالب امتثال اقيموا الدين و لا تتفرقوا هستند و میل به تحقق ليظهره على الدين کله دارند واجب مؤكد شرعی و عقلی است معظم له را به فقاهت و ولایت امر مسلمین بشناسند و بپذیرند.

توفیق همه پیروان قرآن مجید و مصلین الی القبله را از حضرت حق جل و علا خواستارم.

و السلام علينا و على عباد الله الصالحین 15/5/1369

على مشکینی 14/1/1411

——————————————————————- 

به نقل از حجت‌الاسلام‌والمسلمین نوفرستی ^{(دامت برکاته)}:

باسمه تعالی

با صلوات بر محمد و آل محمد و با احترام و آرزوی توفیقات روزافزون برای شما بزرگواران و همه خدمتگزاران به اسلام و مسلمین، پیرو مسئله مطروحه در بحث “مرجع تقلید اعلم” به استحضار می‌رساند، اولاً حقیر در حدی نیستم که نظر خاصی داشته باشم، بلکه به عنوان وظیفه تقلید، از همان ابتدای تکلیف با توجه به شناختی که پدر بزرگوار مرحومم و سایر بزرگان، حضرت امام خمینی (رحمة الله علیه) و اعلمیت معظم له داشتند برایم حجت بوده، و پس از رحلت بنیانگذار انقلاب اسلامی، او که به تعبیر علامه امینی (رحمة الله علیه) ذخیرة للشیعه بودند، مجلس خبرگان ولایت و رهبری خلف صالح آن حضرت و شخصیتی امروزه افتخار اسلام و بشریت در عالم هستی هستند، یعنی حضرت آیت الله العظمی امام خامنه‌ای، ولایت و رهبری او را کشف کرد. و به مردم اعلام کردند، از همان زمان حقیر مقلّد ایشان بودم چرا که بیش از ۸۰ نفر از مجتهدین مجلس خبرگان به شایستگی‌های این ذریّه حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در این جایگاه رفیع که نیابت عام حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) می‌باشند شهادت داده‌اند.

ضمناً پس از رحلت مراجع تقلید آیات عظام گلپایگانی، مرعشی نجفی، خویی و اراکی (اعلی الله مقامهم) و معرفی هفت نفر از فقهاء و علمای بزرگوار را بعنوان مراجع تقلید، که در آن موقعیّت زمانی در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی و رسانه های مکتوب مطرح می شد، یادم هست که شخصیت هایی محترم و بزرگوار و انقلابی نظیر حضرات آیات عظام مشکینی، هاشمی شاهرودی و آیت الله محمدی یزدی قاطعانه اعلمیّت حضرت آیت الله العظمی امام خامنه‌ای را اعلام فرمودند و برای حقیر حجیّت داشته و هر روز که از آن زمان می‌گذرد بر باور و یقینم بر این حقیقت افزوده می‌گردد. ضمن اینکه شخصیت‌های دیگری هم این موضوع یعنی اعلمیّت معظم له را در آن زمان در روزنامه اعلام داشته‌اند که قابل احصاء می‌باشد، تازه به تعبیر مقام معظم ولایت و امامت، امام خامنه‌ای، بار و رسالت رهبری ده‌ها برابر رسالت و جایگاه مرجعیّت تقلید می‌باشد.

در پایان عرض کنم که در صحرا قیامت و یوم الحساب برای حقیر افتخار خواهد بود که اگرعامل به دستورات و احکام الهی باشیم “یوم ندعوا کل اناس بامامهم” تحت پرچم و علم امامین انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (رحمة الله علیه) و حضرت امام خامنه‌ای (حفظه الله تعالی) و همراه شهدا وعلمای ربّانی و مؤمنین راستین تحت بیرق امیرالمؤمنین (علیه السّلام) و اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السّلام) حاضر باشم، که قطعاً این تنها راه نجات است.

والعاقبة للمتقین

اقل الطلاب – غلامحسین نوفرستی

قائم مقام نماینده ولی فقیه در استان خراسان جنوبی

۱۴۰۳/۱۰/۱۷

—————————————————————– 

به نقل از حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسن‌زاده (۱) (دامت برکاته):

حسب توصیه استاد عزیزمان مرحوم آیت‌الله مجتهدی تهرانی که می‌فرمودند ارتباط خود را با قم حرم مطهر کریمه اهل‌بیت علیهم‌السلام حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله‌علیها و مسجد مقدس جمکران زیاد کنید و در حاشیه آن هم به محضر علما و مراجع عظام تقلید در قم برسید و از ایشان بخواهید شما را موعظه کنند، از همین رو در روزهای تعطیل و غیردرسی خدمت بزرگان در قم کراراً می‌رسیدیم و استفاده می‌کردیم. چندین نوبت توفیق جلسات خصوصی و بهره‌مندی از فقیه عالی‌مقام حضرت آیت‌الله علی مشکینی رحمت‌الله علیه نصیبم شد.

ایشان ضمن موعظه منقلب می‌شدند و اشک از چشمان مبارکشان جاری می‌شد. حال بسیار خوشی داشتند و کلامشان چون از دل بود به دل هم می‌نشست. نکته حائز اهمیت در دیدار با ایشان این بود که آیت‌الله مشکینی از علم و تقوا و معنویت بالایی برخوردار بودند و از اساتید برجسته حوزه علمیه محسوب می‌شدند و بسیاری از مجتهدین از شاگردان ایشان بودند، امّا متواضعانه خود را مقلّد رهبر معظم انقلاب می‌دانستند و بر اعلمیت و تبلیغ مرجعیت ایشان تأکید می‌فرمودند.

می‌فرمودند: آقای خامنه‌ای ۱۰۰ سال از زمان جلوتر است، لذا وظیفه همه امت اسلامی تبعیت محض از ایشان است.

حسن‌زاده

—————————————————————— 

به نقل از حجت‌الاسلام‌والمسلمین انتصاری (۲) (دامت برکاته):

حضرت آیت الله میرزا علی مشکینی ^{(رضوان الله تعالی علیه)} ریاست محترم مجلس خبرگان رهبری و امام جمعه قم

ایشان در قم امامت جمعه را به عهده داشتند و شخصیت فوق‌العاده معنوی، اخلاقی و فقیه اصولی قوی بودند.

شاید در زمان حیاتشان، بخشی از فضای مرجعیت توسط شاگردان ایشان، مدیریت می‌شد.

یعنی بخشی از مراجع آن زمان که در زمان حیات ایشان رساله عملیه داشتند و مرجعیتشان تبلیغ می‌شد، شاگرد حضرت آیت الله مشکینی بودند، امّا ایشان در این وادی وارد نشده بودند و نکته‌ای که داشتند این بود که:

معتقد بودند سایه‌ی رهبری فرزانه‌ی انقلاب سال‌های طولانی ـ‌ ان شاء الله ـ ادامه خواهد داشت و این قدرت و قوّت علمی بواسطه‌ی تقوا و زهد و پرهیز از زخارف و چرب و شیرین دنیا بود و این فضای معنوی باعث شده بود که عنایت ویژه‌ی الهی شامل ایشان شده و ان شاء الله به عنوان یک چهره‌ی قویِّ ماندگار، سال ها حکومت جامعه‌ی اسلامی را رهبری خواهند کرد.

یقیناً یکی از شئون هدایت و رهبری جامعه اسلامی مرجعیت دینی است که در نگاه آیت الله مشکینی در وجود نازنین مقام معظم رهبری در زمانی طولانی تجلّی می‌نمود.

بنابر ارتباط زیادی که با ایشان داشتم، می‌توانم شهادت دهم که ایشان مقام معظم رهبری را اعلم از مراجع و دارای شأن ولایت و مرجعیت می‌دانستند.

محمد ناصر انتصاری

منابع:

(۱) حضرت حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی حسن‌زاده نامقی پس از اخذ دیپلم، دروس دانشگاهی را آغاز کرد، اما مدتی بعد، از ادامه تحصیل منصرف شد و در سال ۱۳۷۳ وارد حوزه علمیه شد. وی به مدت ۱۴ سال از محضر علمای بزرگی همچون حضرات آیات مجتهدی تهرانی، طاهری گرگانی، علم‌الهدی، رئیسی، جاودان، گرایلی و علامه سید مرتضی عسکری بهره گرفت. وی دارای مدرک کارشناسی ارشد علوم سیاسی از مرکز علوم تحقیقات تهران است. ایشان دارای سوابق آموزشی و اجرایی متعددی است، از جمله:

– رئیس اداره پاسخگویی به سوالات دینی حرم مطهر رضوی از ۱۳۹۵ تا مرداد ۱۴۰۱

– دانش‌آموخته پنجمین دوره طرح ولایت زیر نظر علامه مصباح یزدی

– مدرس مباحث اعتقادی، اخلاقی، بصیرتی و سیاسی حوزه نمایندگی ولی‌فقیه در سپاه، وزارت دفاع، ارتش و فراجا از ۱۳۸۴ تاکنون

– مدیر مسئول نشریه تخصصی علوم سیاسی «سفیر دیپلماتیک»

– مدیر مدرسه علمیه امام صادق (علیه السلام) گرگان به مدت سه سال (۱۳۸۴ تا ۱۳۸۷)

– مسئول دفتر مرحوم حضرت آیت‌الله طاهری گرگانی، نماینده مردم استان گلستان در مجلس خبرگان رهبری (۱۳۸۴ تا ۱۳۸۷)

– کارشناس مسئول نظارت بر مجموعه‌های فرهنگی تبلیغی در شورای عالی فرهنگی آستان قدس رضوی (۱۳۸۸ تا ۱۳۹۱)

– مسئول ستاد اربعین نمایندگی بعثه مقام معظّم رهبری در استان خراسان رضوی (۱۳۹۵)

– روحانی کاروان عتبات عالیات زیر نظر بعثه مقام معظّم رهبری در سازمان حج و زیارت

– عضو هیئت مدیره مؤسسه جوانان آستان قدس رضوی از ۱۳۹۵ تاکنون

– مسئول بسیج حرم مطهر رضوی (۱۳۹۵ تا ۱۴۰۱)

– عضو هیئت اندیشه‌ورز بسیج کارمندان استان خراسان رضوی (۱۴۰۰ تاکنون)

– مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران خراسان رضوی (۱۴۰۱ تا دی‌ماه ۱۴۰۳)

– مسئول حوزه نمایندگی ولی‌فقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران خراسان رضوی (۱۴۰۱ و ۱۴۰۲)

(۲) حضرت حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر محمدناصر انتصاری در خانواده‌ای عالم، دروس حوزوی را آغاز کرد و از محضر علمای بزرگی بهره گرفت و دروس خارج خود را گذراند. از جمله حضرات آیات:

– بهجت (به مدت ۱۵ سال، از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۶)

– مشکینی (به مدت ۱۲ سال، از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۳)

– جوادی آملی (به مدت ۱۹ سال، از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۶ و از سال ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۵)

– علوی گرگانی (به مدت ۱۲ سال، از سال ۱۳۷۳ تا ۱۳۸۵)

– علم‌الهدی (به مدت ۲ سال، در سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷)

– رئیسی (به مدت ۲ سال، در سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷)

ایشان دارای سوابق اجرایی متعددی است، از جمله:

– مدیرکل اوقاف استان گلستان و رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات

– مسئول گزینش و جذب روحانیون در سازمان اوقاف

– مدرس حوزه و دانشگاه علوم قرآنی

– معاونت فرهنگی علوم قرآنی قم

– مدیر مدرسه عالی فقه و اصول (تنها مدرسه عالی زیر نظر حوزه علمیه)

– عضو شورای تحوّل حوزه در مدیریت آیت‌الله بوشهری

– مدیر گروه اندیشه‌ورز و هیئت علمی آستان قدس رضوی.