
أعلم مراجع تقلید از دیدگاه علماء
حضرت آيت الله محمد ابراهيم جنّاتی
ایشان در سال ۱۳۲۲ه.ش وارد مدرسه علمیه شاهرود شد و به مدت چهار سال، مقدمات و بخشی از دروس سطح را نزد استادانی چون شیخ آقابزرگ اشرفی، شیخ بهاءالدین علمی، شیخ علی توحیدی، شیخ علیاصغر دانشپژوه، شریعتمدار تهرانی معروف به سبزواری، سید عباس نجفی و شیخ محمد مفیدی فراگرفت. سپس به حوزه علمیه گرگان و مشهد رفت و از عالمان بزرگی بهره برد. در ۲۲ سالگی، با ورود آیتالله سید محمدهادی میلانی به مشهد، در درس خارج فقه و اصول ایشان شرکت کرد. پس از آن، به حوزه علمیه تهران و قم رفت و از درس خارج فقه آیتالله سید حسین طباطبایی بروجردی و خارج اصول امام خمینی (قدس سره) بهرهمند شد. سپس به نجف اشرف عزیمت کرد و در درس خارج فقه و اصول آیات عظام سید محمود حسینی شاهرودی، سید محسن طباطبایی حکیم، سید عبدالهادی شیرازی، شیخ حسین حلی، میرزا باقر زنجانی و سید ابوالقاسم خویی شرکت نمود. وی در نجف اشرف، هرچند در درس خارج فقه (بیع مکاسب) امام خمینی (قدس سره) حضور نمییافت، اما در جلسات پنجشنبه و شبهای جمعه در بیت امام خمینی (قدس سره) شرکت میکرد و استفتائات ارسالی از ایران را به ایشان عرضه مینمود. در سال ۱۳۵۸ه.ش به ایران بازگشت و در قم ساکن شد و به تدریس دروس خارج فقه و اصول و فقه تطبیقی پرداخت. از آثار مهم ایشان میتوان به «مناسک حج» با بیش از ۱۴۰۰ مسئله، «کتاب الحج» (۵ جلد)، «دروس فی الفقه المقارن» (۸ جلد)، «توضیح الاصول» (۲ جلد)، «النفحات العلمیه فی اصول الفقه الامامیة» (۴ جلد)، «رساله توضیح المسائل»، «منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی»، «ادوار اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی»، «علوم قرآن از دیدگاه مذاهب اسلامی»، «ادوار فقه و کیفیت بیان آن»، «موسیقی غنایی از دیدگاه فقه اجتهادی»، «هنر و زیبایی از دیدگاه فقه اجتهادی»، «حجاب از دیدگاه فقه اجتهادی»، «کفارات الاحرام»، «قاعده تجاوز»، «قاعده فراغ»، «قاعده صحت»، «قاعده الزام»، «وقف از دیدگاه مبانی اسلامی»، «زمینههای وحدت بین مذاهب اسلامی»، «اجتهاد و دلایل اختلاف بین مذاهب اسلامی»، «سیر تاریخی فقه تطبیقی»، «ارتداد از دیدگاه مذاهب اسلامی»، «بحثهایی در شناخت قرآن» و «مجتهد مطلوب در حکومت اسلامی» اشاره کرد که نشاندهنده وسعت علمی و تلاشهای پژوهشی ایشان در زمینههای مختلف فقه، اصول، تفسیر و علوم اسلامی است.
———————————————————-
متن دستنوشتهی معظّمٌله
بسمه تعالى شأنه
با در نظر گرفتن مجموع شرایط و ویژگیهایی که باید امروز مرجع در نظام اسلامی دارا باشد؛ من فقیه مجاهد حضرت آیة الله خامنه ای (دام ظله الوارف) را برای تصدی مقام مرجعیت، أصلح (۱) می دانم.
والسلام
محمّد ابراهیم جنّاتی
۷۳/۹/۹