خاراندن بدن در نماز ـ حکم تکان‌خوردن بدن در نماز
پرسش:
اگر هنگام خواندن حمدوسوره یا تسبیحات اربعه دست را برای خاراندن به بالابریم امانخارانیم و پایین بیاوریم حکم تکان‌خوردن را دارد و درکل تکان‌خوردن در شرایط مختلف
نماز چه حکمی دارد؟
نام مرجع تقلید:
آیت‌الله‌العظمی سیستانی (حفظه‌الله تعالی)
پاسخ:
با عرض سلام و ادب؛
در فرض سؤال که فقط دست خود را تکان داده‌اید و بدن ثابت بوده است، نماز صحیح است و به‌طورکلی تکان‌دادن دست به‌مثل خاراندن بدن یا بستن تکمه‌های لباس یا
بازی با انگشتان و امثالهم مبطل نماز نیست. همچنان که تکان‌های سهوی مبطل صلاة نیست؛ لذا اگر موقعی كه برای قیامِ واجب ایستاده، هرچند قیامی که رکن است،
از روی فراموشی بدن را تکان دهد یا قدری راه برود یا جابه‌جا شود به‌گونه‌ای که صورت نماز به هم نخورد و از قبله منحرف نشود یا به طرفی خم شود به‌نحوی‌که با صدق
قیام و روبه‌قبله بودن منافات نداشته باشد، یا به جایی تكیه كند، اشكال ندارد؛ بنابراین نمازگزاری که ایستاده و کمرش قدری خمیده است، اگر انتصاب و صاف ایستادن را
فراموش کند و در همان حال فراموشی تکبیرة الاحرام را بگوید یا حمدوسوره بخواند یا به رکوع برود، اشکال ندارد و نمازش صحیح است.
شایان‌ذکر است، موارد ذیل در نماز مكروه شمرده شده است:
۱ـ نمازگزار در نماز صورت را كمی به‌طرف راست یا چپ برگرداند به‌طوری‌که نگویند روی خود را از قبله برگردانده است.
۲ـ نمازگزار در یک ركعت از نماز واجب بعد از حمد، دو سوره بخواند مگر مورد استثنایی که در توضیح‌المسائل جامع، ج۱م ۱۱۶۰ بیان شده است.
۳ـ در نماز چشم‌‌ها را بر هم بگذارد یا به‌طرف راست و چپ بگرداند.،
۴ـ با ریش و دست خود بازی كند.
۵ـ ناخن خویش را بجود.
۶ـ موی محاسن خویش را به دندان گرفته و بجود.
۷ـ انگشتها را داخل هم نماید یا انگشتها را بشکند.
۸ـ آب دهان را بیرون بیندازد.
۹ـ آب بینی را بگیرد (دماغ پاک‌کردن).
۱۰ـ خمیازه بکشد البتّه درصورتی‌که موجب تولید حرف نگردد.
۱۱ـ مرد دو قدم پا را در حال قیام ،متّصل و چسبیده به یكدیگر بگذارد.
۱۲ـ به نقش انگشتر یا به قرآن یا كتابی که در مقابل اوست یا هر شیء دیگری که او را به خود مشغول نماید نگاه كند.
۱۳ـ موقع خواندن حمدوسوره و گفتن ذكر، برای شنیدن حرف كسی ساكت شود.
۱۴ـ حدیث نفس کند و در ذهن خویش امور دنیوی را ترتیب دهد.
۱۵ـ و نیز هر كاری كه خضوع و خشوع را از بین ببرد، مكروه می‌باشد.
۱۶ـ همچنین موقعی كه انسان خوابش می‌آید و نیز موقعی که نیاز به دفع ادرار و مدفوع دارد، مكروه است نماز بخواند. (۱)
