
نماز هدیه (وحشت) / نماز شب اول قبر
انجام یک نماز شب اول قبر (وحشت) برای چند میّت
مطابق با فتوای جدید حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مدّظلهالعالی)
پرسش:
آیا می توان یک نماز لیلةالدفن (وحشت) را برای چند نفر خواند؟
فتوای جدید:
خواندن یک نماز لیلةالدفن برای چند نفر به امید ثواب، مانعی ندارد.
(https://eitaa.com/fatava_jadid)
توضیح:
مستحب است برای میّت در اولین شب دفن او، نماز هدیه خوانده شود که به “نماز وحشت، نماز لیلةالدفن و نماز شب اول قبر” معروف است.
در حدیث نبوی آمده است:
«هیچ ساعتی برای میّت، شدیدتر از شب اول قبر نیست، پس با صدقه دادن به اموات خود رحم کنید و اگر چیزی برای صدقه نداشتید، یکی از شما دو رکعت نماز برای میّت بخواند.»
—————————————————————-
چند نکته
۱) کیفیت نماز وحشت یا لیلةالدفن (نماز شب اول قبر):
دو رکعت است که به یکی از دو روش خوانده می شود:
روش اول: در رکعت اول سوره حمد و آیةالکرسی و در رکعت دوم سوره حمد و ده مرتبه سوره إنّا أنزلناه میخواند و بعد از نماز میگوید: «اللهمّ صَل علی محمّدٍ و آل محمّد وَ ابْعَثْ ثوابَها إلی قَبر فُلان بن فُلانْ (به جای “فلان بن فلان” نام میّت و پدرش را ببرد).
مراد از آیةالکرسی در نماز لیلةالدفن و غیر آن همان آیه اول است؛ به جز مواردی که تصریح شده باشد آیةالکرسی تا “همفیهاخالدون” است. (https://eitaa.com/fatava_jadid/34)
روش دوم: در رکعت اول، یک مرتبه سوره حمد و دو مرتبه “سوره توحید” و در رکعت دوم یک مرتبه سوره حمد و ده مرتبه “سوره تکاثر” میخواند و بعد از سلام میگوید: «اللهمّ صل علی محمّدٍ و آل محمّد وَ ابْعَثْ ثوابَها إلی قَبر فُلان بن فُلانْ (به جای “فلان بن فلان” نام میّت و پدرش را ببرد).
۲) یک نماز برای چند میّت یا چند نماز برای یک میّت:
یک نماز هدیه برای یک میّت کفایت میکند. خواندن یک نماز برای چند میّت یا خواندن چند نماز برای یک میّت، به امید مطلوبیت و ثواب، اشکال ندارد.
۳) فضیلت نماز:
در روایت است که خداوند متعال از همان ساعت که نماز خوانده میشود هزار فرشته به قبر آن میّت ــ در حالی که با هر یک از آنها جامه و حُلّهای است ــ میفرستد و تا روزی که در صور دمیده میشود (قیامت) قبر او وسعت پیدا میکند و به کسی که این نماز را میخواند، به عدد آنچه آفتاب بر آن میتابد، حسنه داده میشود و چهل درجه، رفعت پیدا میکند.
۴) وقت نماز:
وقت نماز وحشت، اولین شب پس از دفن میّت است ــ هر وقت از شب که باشد ــ اگر چه خواندن آن در اوّل شب بهتر است.
اگر بخواهند میت را به شهر دیگری ببرند، یا به هر دلیل دفن او تأخیر بیفتد، باید نماز وحشت را تا شب اول پس از دفن تأخیر بیندازند.
۵) اجیر گرفتن برای نماز:
اجیر گرفتن و نیز دریافت مزد برای خواندن این نماز، جایز است و احتیاط آن است مزد به عنوان بخشش و احسان به نمازگزار پرداخت شود و او هم نمازش را به قصد تبرُّع (نیکوکاری) بخواند.