حکم رهن و اجاره‌های مرسوم در بازار و راه‌حل آن ـ قرارداد شرعی رهن و اجاره ـ امضای صوری قراردادهای بنگاه
پرسش:
بسم‌الله الرحمن الرحیم. سلام‌علیکم. من مستأجر هستم:
۱ـ آیا قرارداد اجاره‌نامه که در بنگاه معاملات املاک مرسوم است صحت شرعی دارد؟
۲ـ چنانچه صحت ندارد بفرمایید متن اجاره به‌شرط قرض‌الحسنه به چه صورت صحیح است؟
۳ـ آیا می‌توان متن صحیح را در انتهای برگهٔ اجاره نامهٔ مرسوم اضافه نمود؟
۴ـ چون قولنامهٔ معمولی که بین موجر و مستأجر تنظیم شود در محاکم استناد ندارد و باتوجه‌به اصرار موجر بر تنظیم و تأیید اجاره‌نامهٔ مرسوم بند یک در بنگاه، آیا امضای اجاره‌نامهٔ مرسوم از طرف بنده خللی بر صحت شرعی آن وارد نمی‌کند؟
۵ـ آیا می‌توان به (نیت) تأیید بندهای خاصی از اجاره‌نامه آن را امضا نمود؟
نام مرجع تقلید:
مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (حفظه‌الله تعالی)
پاسخ:
با عرض سلام و ادب؛
به‌طورکلی رهن کامل یا رهن و اجاره (به‌طوری‌که معادل‌سازی کرده و به‌جای بخشی از اجاره، رهن بیشتر داده شود) صحیح نیست و ربا است. بله اگر خانه به مبلغی اجاره شود و در ضمن عقد اجاره شرط گردد که مستأجر مبلغی را به صاحب‌خانه قرض دهد درصورتی‌که اجاره به مبلغ متعارف باشد اشکال ندارد و منظور از مبلغ متعارف این است که مقدار اجاره (با صرف‌نظر از قرض) به‌اندازه‌ای کم نباشد که عرفاً اجاره صدق نکند؛ و درهرصورت تشخیص آن بر عهده مکلف است.
شایان‌ذکر است، برای رفع مشکل خود می‌توانید (شما و موجر) قرارداد بنگاه را صوری امضا کرده تا مثلاً جنبه قانونی مسئله رعایت شود؛ اما قرارداد شرعی‌تان را جداگانه، ولو شفاهاً با هم انجام دهید. (۱)
برای اطلاع از قرارداد احکام رهن و اجاره اینجا را کلیک نمایید.
برای اطلاع از قرارداد شرعی اجاره‌نامه (اجاره به‌شرط قرض) اینجا را کلیک نمایید.
برای اطلاع از حکم شرعی رهن و اجاره و راه‌حل آن (فیلم تصویری سخنرانی استاد) اینجا را کلیک نمایید.
