نگاه به داخل بدن، دهان و دندان های اجنبیه

پرسش:

آیا جایز است مرد بدون قصد ریبه به داخل بدن اجنبیه نظر کند؟

فتوای جدید:

جایز است؛ مگر داخل دهان که احوط عدم جواز است؛ البته آن مقدار از دهان که در مقام تخاطب نمایان است اشکال ندارد.

توضیح:

نگاه به داخل بدن زن نامحرم، – مثل داخل بینی یا چشم – فی نفسه اشکال ندارد، مگر نگاه به داخل دهان و دندان های زن نامحرم که بنا بر احتیاط واجب جایز نیست؛ البته آن مقدار از دهان یا دندان ها که در مقام تخاطب و گفتگو و صحبت کردنِ متعارف – نه مثل قهقهه زدن – نمایان است، اشکال ندارد.

چند نکته‼️

۱) حکم فوق مربوط به زمانی است که مکلف یقین یا اطمینان به “عدم مفسده” داشته باشد؛ ولکن اگر فرد میداند با این نگاه به حرام می افتد، یا خوف به حرام افتادن – ولو اقلّ مراحل شهوت – داشته باشد، نگاه بنابر فتوا جایز نیست؛ گرچه به لب، زبان و یا دندان های جلویی که در صحبت کردن نمایان است، باشد.

۲) حکم فوق مربوط به زمانی است که صورت، لب و دهان “زینت” نداشته باشد؛ ولکن اگر این چهره آرایش دارد یا روی دندانی، وسیله ای قرار داده اند که عرفاً زینت محسوب می شود – مثلا داخل دهان زن، دندان طلا باشد و یا دندان های خود را به شکل خاصی لمینت یا کامپوزیت کرده به گونه ای که عرفاً زینت گفته می شود – نگاه به این موارد، بنابر فتوا جایز نیست؛ ولو به لب، زبان و یا دندان های جلویی که در صحبت کردن نمایان است، باشد.

۳) حکم فوق مربوط به زمانی است که نگاه “بدون لمس” باشد؛ ولکن اگر مستلزم لمس به صورت یا دهان و یا حتی دندان های زن نامحرم باشد، در غیر موارد ضرورت جایز نیست. و لمس با دستکش هم اگر همراه با فشار دادن باشد، بنا بر احتیاط در غیر موارد ضرورت جایز نیست.

۴) در حکم فوق فرقی بین “موارد پزشکی و غیر پزشکی”، نگاه توسط اطباء یا غیر آنها، پرستار و یا غیر پرستار و … نیست. و حکم همان است که بیان شد.

بله؛ در مقام ضرورت، چنانچه پزشک همجنس وجود ندارد و یا دسترسی به پزشک مماثل حرجی است، نگاه به مقدار ضرورت، اشکال ندارد.

۵) “دریافت اجرت” برای آن مقدار از کار که مستلزم نگاه به بیش از مقداری از دهان است که در مقام تخاطب نمایان است، بنا بر احتیاط جایز نیست و اگر دریافت کرده است و مالک آن را نمی شناسد در صورتی که از طرف او صدقه بدهد تکلیفی ندارد.

۶) در حکم فوق فرقی بین “نگاه” مرد به داخل دهان زن نامحرم، و “پوشش” آن توسط زن در مقابل مرد نامحرم نیست. (لذا در جمیع احکام فوق که نگاه بنابر احتیاط حرام بود، پوشش توسط زن هم بنابر احتیاط، واجب می باشد.)

۷) حکم احتیاط در مسأله، مختص “داخل دهان” است، لذا نگاه به داخل بینی، چشم و… فی نفسه اشکال ندارد.

بله؛ نگاه به داخل گوش، اگر مستلزم نظر به خارج از وجه باشد، جایز نیست.

۸) در حکم مذکور، فرقی بین “نظر به باطن محضه (۱) یا باطن غیر محضه (۲)” نیست.

لذا نگاه به اعضای داخلی بدن، مثل قلب، کبد، ریه، کلیه و… چه از طریق فیلم مثل سونوگرافی، چه عکس و چه نگاه به طور مستقیم مثلا در حین عمل جراحی، فی نفسه – با توجه به نکات فوق- اشکال ندارد.

پاورقی:
(۱) باطن محضه: آنهایی است که قرین به ظاهر نیستند و دسترسی به آنها در حالت عادی ممکن نیست؛ مانند داخل بدن از حلق به پایین (قلب، کبد، روده، معده، کلیه و…)

(۲) باطن غیر محضه: باطنی که قریب به ظاهر است و دسترسی به آنها به سادگی ممکن است؛ مانند داخل دهان، گوش، چشم، بینی.