ماجراهای فقه آموز (قسمت ۲۱)
﷽
#ماجراهای_فقه‌آموز (قسمت ۲۱)
داستان فقهی: شهر مجازی
صبح یک روز بهاری بود. مدرسه حال‌وهوای عجیبی داشت؛ دیوارها با پوسترهایی پر شده بود که بر روی آنها نوشته بود: «روز جهانی فضای مجازی». معلم تصمیم گرفته بود ساعتی را با بچه‌ها درباره این موضوع صحبت کند.
کلاس پر از هیجان بود. بچه‌ها هر کدام در ذهنشان تصویری از فضای مجازی داشتن؛ یکی یاد بازی‌های آنلاین می‌افتاد، دیگری شبکه‌های اجتماعی، یکی هم سایت‌های علمی و فیلم‌های آموزشی.
معلم با لبخند وارد شد، ماژیک را برداشت و روی تخته نوشت:
«فضای مجازی = یک شهر بزرگ»
بعد رو به بچه‌ها کرد و گفت:
تصوّر کنین در یک شهر خیلی بزرگ زندگی می‌کنین؛ شهری که خیابون‌هاش تموم نمی‌شن و هر لحظه می‌تونید وارد کوچه و بازار جدیدی بشین. توی این شهر، هم مسجد و کتابخانه هست، هم سینما و بازار، هم جاهای تاریک و خطرناک. حالا هر کدوم از شما می‌تونید انتخاب کنید کجا برید.
بچه‌ها با تعجب گوش می‌دادن. هانیه دستش را بالا برد و گفت:
ـ خانم! یعنی فضای مجازی مثل همین شهره؟
معلم سر تکان داد:
ـ دقیقاً! توی فضای مجازی می‌تونی کتاب بخونی، علم یاد بگیری، با دوستات در ارتباط باشی، یا حتی کار و تجارت کنی. اما همین‌جا پر از خطر هم هست: شایعه، دروغ، غیبت، وقت‌گذرانی بیهوده و حتی گناه‌های بزرگ‌تر.
مریم که تا حالا ساکت بود، گفت:
ـ برای همین اینقدر استفاده ازش زیاده.
معلم نگاهی آرام به بچه‌ها کرد و گفت:
فضای مجازی مثل یک چاقو، دو لبه داره؛ هم می‌تونه وسیله رشد باشه، هم وسیله سقوط. شما باید بلد باشین چطور ازش درست استفاده کنين. دین ما اینجا هم مثل جاهای دیگه راهنمای اصلیه. هر کسی توی فضای مجازی، مسئول کارهاشه؛ حتی یه پیام، یه عکس یا یه لایک.
تا جائیکه همسر شهید مدافع حرم “مسلم خیزاب” می‌گفت:
«شهید وقتی می‌خواست از فضای مجازی استفاده کند، حتماً وضو می‌گرفت و معتقد بود این فضا آلوده است و شیطان انسان را وسوسه می‌کند.»
کلاس ساکت شد. بچه‌ها به فکر فرو رفتند. باد از پنجره می‌‌وزید و نور آفتاب روی تخته می‌تابید. انگار فضا برای گفتن یک مطلب مهم آماده شده بود.
معلم دفترش رو بست و گفت:
ـ حالا وقتشه بگم که از نگاه دین، چه چیزی در فضای مجازی حلاله و چه چیزی حرام. این دنیا فقط یه سرگرمی نیست؛ اینجا هم مثل زندگی واقعی، مرز حلال و حرام وجود داره.
۲۰ آگوست (۲۹ مرداد) – روز جهانی دنیای مجازی
✅حکم شرعی:
1️⃣ انتشار کلیپ‌ها و اخبار، با وجود شک در راست یا دروغ بودن آن:
اگر مطابقت آن خبر با واقع معلوم نيست نبايد به‌صورت خبر قطعى منتشر شود و درصورتی‌که قانونى در اين مورد هست بايد مراعات شود.
2️⃣ مشاهده‌ی شبکه‌های خارجی فاسق مثل ایران اینترنشنال (Iran International)، من و تو (Manoto)، بی‌بی‌سی (BBC)، صدای آمریکا (VOA):
اگر مستلزم مفسده و گناه بوده و يا خوف انحراف در ميان باشد، جايز نيست و همچنين اگر بر خلاف قوانين و مقرّرات نظام جمهورى اسلامى باشد، جایز نیست.
برای مطالعهٔ کامل احکام مرتبط با فضای مجازی، روی متن‌های آبی کلیک کنید.