فطریه میهمان

پرسش:

بسم‌الله الرحمن الرحیم.

با عرض سلام محضر استاد بزرگوارمان.

اگر شخصی شب عید فطر افطاری منزل شخصی باشد و بعد برود، فطریه‌اش گردن میزبان است یا خودش؟

اگر شب را بماند چطور؟

فقط همان شب را بماند، نه شبهای دیگر.

ضمناً باتوجه‌به نزدیکی عید فطر، در صورت امکان، احکام کامل و تفصیلی فطریه را با فتوای آیت‌الله سیستانی بگذارید. البته اگر نظر مراجع دیگر هم بگذارید که نورعلی‌نور است.

ان‌شاءالله همه شما در ثواب تبلیغ ما شریک باشید

واقعاً از سایتتان استفاده می‌کنم. بی‌نظیر است.

با تشکر از محضر حضرتعالی

نام مرجع تقلید:

آیت‌الله‌العظمی سیستانی (حفظه‌الله تعالی)

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

فطریه مهمانی كه پیش از غروب شب عید فطر وارد بر میزبان شده و نان‌خور وی، هرچند موقّتاً محسوب می‏شود، بر میزبان واجب است مثل مهمانی كه قبل از غروب آفتاب وارد منزل میزبان شده و شب نیز در منزل او می‌ماند و میزبان هم امكانات رفاهی لازم را برایش فراهم نموده و متكفّل مخارج او شده است هرچند مهمان چیزی نخورد یا با غذای خودش افطار نماید. امّا به مهمانی كه تنها برای افطاری دعوت شده و شب نمی‌ماند، نان‌خور صدق نمی‌کند و زكات فطره اش بر عهده میزبان نیست. امّا فطریه مهمانی كه بعد از غروب آفتاب در شب عید فطر وارد بر میزبان می‏شود  درصورتی‌که نان‌خور آنان حساب نشود، بر ميزبان واجب نيست و اگر نان‌خور او حساب شود، (۱)  (بنا بر احتياط واجب) مراعات مقتضای احتياط ترک نشود؛ مانند اين كه يكی با اجازه ديگری فطريه را بدهد. (۲)

لازم به ذکر است در موارد مشكوك كه معلوم نیست؛ مثلاً زكات فطره بر عهده میزبان است یا مهمان، چنانچه یكی از آن دو با اجازه دیگری زكات فطره را به نیّت كسی كه واقعاً زكات فطره برعهده اوست بدهد كافی است و بر دیگری پرداخت مجدّد زكات فطره لازم نیست. همچنین است حكم، در مواردی كه معلوم است زكات فطره بر عهده مثلاً دو نفر است؛ ولی سهم هرکدام معلوم نیست که در این صورت، یکی از آن دو می‌تواند با اجازه از دیگری به‌قصد مافی‌الذمه زكات را بپردازد.

شایان‌ذکر است در مواردی كه «بنا بر احتیاط واجب (نه فتوی)»، پرداخت زكات فطره فرد بر میزبان یا شخص دیگری لازم است، مراعات مقتضای احتیاط آن است كه فرد مذكور هم بنا بر احتیاط واجب، در صورت دارابودن شرایط وجوب زكات فطره، زكات فطره بپردازد مگر آنكه به آنچه در صدر مسئله گفته شد عمل نمایند (۳)

برای اطلاع از حکم شرعی ورود میهمان قبل و بعد اذان، با بیتوته و بدون بیتوته در شب عید فطر (جواب اجمالی و تفصیلی) اینجا را کلیک نمایید.

برای اطلاع از احکام تفصیلی زکات فطره مهمان و ملحقات به آن همراه با اختلاف فتاوی اینجا را کلیک نمایید.

برای اطلاع از احکام تفصیلی معظم‌له پیرامون احکام زکات فطره (فطریه) اینجا را کلیک نمایید.

برای اطلاع از استفتائات معظم‌له پیرامون احکام زکات فطره (فطریه) اینجا را کلیک نمایید.

منابع:

(۱) مثلاً شب را نیز در منزل او بماند.

(۲) در اين موارد دو طرفی كه احتياط بين آنها صورت می‌گيرد: طرف اول ميزبان است و طرف دوم، چنانچه مهمان هنگام غروب نان‌خور فرد ديگری نباشد (و شرائط پرداخت فطريه را داشته باشد) خودِ مهمان و اگر نان‌خور ديگری است همان فرد ديگر می‌‌باشد. پس اگر فردی كه نان‌خور پدرش می‌باشد بعد از غروب به مهمانی برود و نان‌خور ميزبان محسوب شود، احتياط بين پدر و ميزبان صورت می‌گيرد مثلاً پدر با اجازه ميزبان فطريه را می‌پردازد.

(۳) مسائل خمس و زکات، ص ۲۱۴ و ۲۱۵ و ۲۱۷،  م ۳۹۸ و ۳۹۹ و ۴۰۹ / توضیح‌المسائل جامع، ج ۱، ص ۷۵۴ و ۷۵۶، م ۲۶۵۲ و ۲۶۵۳ و ۲۶۶۲