سجده بر چه چیزهایی صحیح است؟

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم

عرض سلام و خداقوت خدمت همه‌ی بینندگان عزیز و دوست‌داشتنی‌مان دارم. بعضی از متدینین سؤالاتی می‌پرسند
می‌گویند: حاج‌آقا برای سجده‌کردن، اگر مهر وجود نداشته باشد، برچه چیزی می‌شود سجده کرد؟
آیا حتماً باید بر مهر سجده کرد یا سجده بر اشیا دیگر هم صحیح است؟

فقهای معظم تقلید می‌فرمایند: به‌طورکلی سجده بر سه چیز صحیح است:
۱) وجه الارض یعنی هر چیزی که از زمین باشد
۲) نباتات چیزهایی که می‌روید
۳) قرطاس یعنی کاغذ.

اما توضیح مطلب؛
وجه الارض، مثل خاک، مثل سنگ مرمر یا سنگ سیاه، اشکال ندارد؛ اما سجده بر فلزات یا مثلاً سجده بر معادن اشکال دارد یا سجده بر شیشه، اینها صحیح نیست.
در مورد سنگ‌ها می‌فرمایند: سجده بر سنگ حرم اهل‌بیت (فرش نیست بر روی زمین می‌خواهم سجده کنم) یا سنگ قبر آقا امیرالمؤمنین مثلاً، سجده اشکال ندارد.
اما در مورد سجده بر سنگ‌های قیمتی مثل سنگ عقیق، سنگ فیروزه، بین فقهای معظم تقلید اختلاف فقهی هست.

دسته‌ی اول فقها مثل مقام عظمای ولایت و امامت امام خامنه‌ای (حفظه‌الله تعالی) یا حضرت آیت‌الله سیستانی قائل هستند سجده بر سنگ‌های قیمتی هم اشکال ندارد؛ لذا عزیزان می‌توانند اگر انگشترشان مثلاً سنگ فیروزه است، سنگ عقیق است، شرف الشمس است، می‌توانند در اثنای صلاة به آن سجده کنند و اشکال ندارد منتها دقت بشود طوری سجده نکنم که کف دست بر روی زمین نباشد، چون فقهای معظم تقلید می‌فرمایند: در سجده تمام کف دست اعم از کف و انگشتان باید بر روی زمین باشد و استیعاب واجب است؛
لذا اگر من بخشی از دست را بر روی زمین قرار ندهم این نماز باطل می‌شود؛ لذا عزیز ما می‌تواند انگشتر خودش را بیرون بیاورد و طوری که تمام کف دست بر روی زمین باشد بر این سنگ قیمتی سجده کند.
البته بعضی از فقهای معظم تقلید من‌جمله مرحوم امام قائل هستند: خیر، سجده بر سنگ‌های قیمتی جائز نیست.

قسم دوم نباتات است.
مثل برگ درختان، سجده بر برگ درخت اشکال ندارد، به شرطی که خوراکی انسان نباشد.
مثلاً برگ درخت انگور که با آن دلمه درست می‌کنند، این نباشد.
یا سجده بر گل، بر گلبرگ‌های یک گل می‌خواهیم سجده کنیم، می‌فرمایند: اشکال ندارد.
اگر آن گل خوراکی نباشد می‌توان بر روی گلبرگ‌های آن سجده کرد.
یا بر چوب، بر چوب انسان می‌خواهد سجده کند، سجده بر چوب اشکال ندارد.

قسم سوم، قرطاس است؛ قرطاس یعنی کاغذ.
بعضی از فقهای معظم تقلید می‌فرمایند: سجده بر مطلق قرطاس و کاغذ صحیح است من‌جمله مرحوم امام.

بعض از مراجع می‌فرمایند: به شرطی که جنس اولیه‌اش یصح السجود باشد، سجده اشکال ندارد؛ مثلاً جنس اولیه‌اش چوب است.
چیزی که سجده بر آن صحیح است اگر جنس اولیه باشد، سجده‌ی بر آن کاغذ اشکال ندارد. البته سروران عزیزم دقت کنند، سجده بر دستمال‌کاغذی اشکال دارد و باطل است.

چرا؟ چون از دو تا از شرکت‌هایی که تولید دستمال‌کاغذی دارند، سؤال کردیم که جنس اولیه‌ی این دستمال‌کاغذی‌ها چیست؟ آیا چوب است؟
هر دو شرکت معروف فرمودند: خیر تقریباً ۹۵ درصد الی ۹۶ درصد از ماده‌ی اولیه‌اش مواد شیمیایی است و ما از چوب استفاده نمی‌کنیم.
لذا سجده بر دستمال‌کاغذی جایز نیست و باطل است.

از خداوند متعال می‌خواهیم همه‌ی ما را عامل به دستوراتش قرار بدهد.
و صلی الله علی‌محمد و آله الاطهار