دریافت اجرت بیشتر از مشتری و تعمیر توسط دیگری به مبلغ کمتر ـ میزان حق‌الوکاله
پرسش:
سلام
بنده کارم موبایل هستش مشتری یا دوستان آشنایان موبایل یا لپ‌تاپ جهت تعمیر به من می‌دهند من به همکارم می‌دهم ایشان تعمیر می‌کند و به‌جای اینکه قیمت مشتری غریبه را از من بگیرد به دلیل اینکه برایش کارهای مختلف تعمیری می‌آورم قیمت ۳۰ مشتری را از من چون همکارش هستم ۱۰ تومان می‌گیرد و من معمولاً قیمت تعمیرکاران دیگر را از مشتری خودم می‌گیرم. یعنی همان ۳۰ تومان. آیا این ۲۰ هزارتومان برای من حلال است؟
۱ـ علت شرعی حرام بودن این کار چیست؟ خب من به‌واسطه اعتبارم دوستم ازم کمتر هزینه تعمیر می گیره من به همون قیمت عرف که اگر خود مشتری مستقیم می‌رفت نزد یک تعمیرکار آن پول را می‌داد … من هم همان را می‌گرفتم. چرا کار بنده صحیح نبوده؟ من می‌دادم به دوستم ۱۰ از من می گیره ۳۰ از مشتری غریبه. تفاوت این ۲۰ تومن هم می‌گفت خودت بردار که برام کار میاری و همکار هستیم. اضافه کنم من هزینه ایاب ذهاب هم داشتم؛ ولی نه به حد ۲۰ تومن.
۲ـ در صورتی که کارم جایز نبوده تکلیف اون پول‌هایی که می‌گرفتم و الان همه خرج شده چیست؟ چه کاری انجام دهم تا بری الذمه شوم؟
نام مرجع تقلید:
آیت‌الله‌العظمی مکارم شیرازی (حفظه‌الله تعالی)
پاسخ:
با عرض سلام و ادب؛
۱ـ اگر شما به‌عنوان وکیل (از طرف مشتریان و صاحبان موبایل و لپ‌تاپ) این کار را انجام می‌دهید باید به همان مقداری که با همکارتان توافق کرده‌اید از مشتریان بگیرید و در پایان می‌توانید حق‌الوکاله خود را از آنها دریافت کنید.
۲ـ لازم است موضوع را مشتریان و صاحبان وسایل تعمیر شده در میان گذارید و چنانچه مبلغ اضافه‌ای که از آنها گرفته‌اید به‌عنوان حق‌الوکاله بوده است اشکالی ندارد در غیر این صورت مبالغ بیشتر از حق‌الوکاله را به آنها برگردانید و یا اینکه رضایت ایشان را جلب نمایید. (۱)
