انسداد حساب و وام با پول مسدودی به دیگر متقاضیان
پرسش:
با سلام
اگر شخص اولی مقداری پول در قرض‌الحسنه بگذارد و قرض‌الحسنه آن را مسدود کند و مبلغ آن را وام به شخص دومی بدهد و این انسداد شخص اول برای وام به شخص دوم شرط آن قرض‌الحسنه باشد چه حکمی دارد؟
نام مرجع تقلید:
مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (حفظه‌الله تعالی)
پاسخ:
با عرض سلام و ادب؛
به‌طورکلی اشتراط عضویت یا شرط‌های دیگری که باعث محدودیت پرداخت وام به اشخاص می‌شوند اشکال ندارد و شرط بازکردن حساب پس‌انداز در صندوق هم اگر به این امر برگردد که اعطای وام اختصاص به آن اشخاص پیدا کند، بدون اشکال است، ولی اگر به این برگردد که وام‌گرفتن از صندوق در آینده مشروط است به این که متقاضی وام قبلاً مبلغی پول در بانک گذاشته باشد، به‌عبارت‌دیگر، اگر دادن پول به صندوق به این عنوان باشد که آن پول برای مدتی نزد صندوق به‌صورت قرض بماند، به این شرط که صندوق هم بعد از آن مدت، وامی در اختیار او قرار دهد و یا وام‌دادن صندوق مشروط به این شرط باشد که او قبلاً مبلغی را در صندوق گذاشته باشد، این شرط منفعت حکمی در قرض است که در حکم ربا بوده و شرعاً حرام و باطل است، ولی اصل قرض نسبت به هر دو طرف صحیح است.
شایان‌ذکر است در این مسئله فرقی نیست که بانک پول را نزد خود نگه دارد یا به دیگر متقاضیان وام دهد یا در پروژه یا ساخت‌وساز یا… صرف نماید. (۱)
