آیت الله العظمی وحید خراسانی (حفظه الله تعالی)
حسین وحید خراسانی (متولد ۱۳۰۰ش) از مراجع تقلید شیعه ساکن قم است. او از شاگردان سیّدابوالقاسم خویی و از استادان فقه و اصول حوزه علمیه قم است. وحید خراسانی تحصیلات حوزوی‌اش را در نیشابور، مشهد و نجف گذراند. مجلس درس خارج وی، از پررونق‌ترین دروس حوزه علمیه قم است.
تحصیلات و استادان
حسین وحید خراسانی، (۱ فروردین ۱۳۰۰ش ـ ۱۱ رجب ۱۳۳۹ق) در نیشابور به‌دنیا آمد. (۱) پس از تحصیل دوره ادبیات، دروس دوره سطح را از محمد نهاوندی آموخت. سپس در درس خارج فقه میرزا مهدی اصفهانی و میرزا مهدی آشتیانی شرکت کرد. (۲)
آیت الله العظمی وحید خراسانی، فلسفه را از میرزا ابوالقاسم الهی و میرزا مهدی آشتیانی آموخت. (۳) ایشان در سال ۱۳۲۷ش، پس از گفتگویی علمی با سیّد محمد حجت کوه‌کمری در شهر ری، از وی اجازه اجتهاد گرفت. (۴) ایشان در ۲۷ سالگی به نجف اشرف رفت و در دروس سیّد عبدالهادی شیرازی، سیّد محسن حکیم و به‌ویژه سیّد ابوالقاسم خویی شرکت کرد. (۵)
سکونت و تدریس در قم
آیت الله العظمی حسین وحید خراسانی در سال ۱۳۹۰ق، به ایران بازگشت. ابتدا با اصرار طلاب و علماء مشهد یک سال در آنجا تدریس کرد و سپس برای تدریس علوم حوزوی به قم رفت. (۶)
کلاس‌های درس خارج فقه و اصول آیت الله العظمی وحید خراسانی از شلوغ‌ترین جلسات درسی حوزه علمیه قم است. (۷)
برخی از شاگردان
محمدمهدی شب‌زنده‌دار (۸)
سیّد علی میلانی
سیّد محمدرضا مدرسی یزدی (۹)
سیّد محمدجواد علوی بروجردی
میر سیّد محمد یثربی
محسن وحید خراسانی، فرزندشان
صادق آملی لاریجانی، دامادشان
مرجعیت
در سال ۱۳۷۳ش، پس از درگذشت محمدعلی اراکی، مرجع تقلید وقت، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، هفت تن را به عنوان کسانی که تقلید از آنها جایز است، معرفی کرد که آیت الله العظمی وحید خراسانی از جمله آنان بود. (۱۰)
برخی از تألیفات
توضیح المسائل
احکام مهاجران
حلقه وصل رسالت و امامت
آشنایی با اصول دین
به یاد اول مظلوم روزگار
ریحانه رسول‌الله. (۱۱)
شرح بر شرایع الاسلام، حاشیه‌ای بر کفایه، حاشیه‌ای بر مکاسب محرمه و حاشیه بر عروة الوثقی از دیگر آثار ایشان هستند. (۱۲)
برخی از دیدگاه‌ها و اندیشه‌ها
استقلال حوزه‌ها و عدم وابستگی به هیچ شخص و شخصیت
لزوم تعامل منطقی شیعیان و اهل سنت
وجوب دفاع شیعیان از اهل سنت در برابر حمله کفار
حرمتِ عمل‌کردن در جهت مقابله با نظام و تضعیف نظام. (۱۳)
حضرت آیت الله وحید خراسانی اصل ولایت فقیه و اینکه در زمان غیبت امام معصوم (علیه السلام) فقیه عادل و مجتهد جامع الشرایط را در اموری نظیر: افتا، وجوهات شرعیه و… قبول دارند.
ایشان در مورد نظام اسلامی، معتقدند که حمایت از نظام لازم است و در این باره فرمودند: اگر این نظام اسلامی نباشد، معلوم نیست چه در میآید؟ بدتر از گذشته میشود. حمایت از این نظام را لازم و واجب میدانم. (۱۴)
آیت الله وحید خراسانی درخصوص رهبر انقلاب نظرات قابل تأملی دارند که بیان آن در ایام سفر آیت الله خامنه ای به شهر قم قابل توجه است.
به گزارش جهان این درحالی است که جریان ضدانقلاب تلاش می کند نظرات آیت الله وحید را در مقابل رهبری نشان دهند.
* هنگامی که آیت الله آملی لاریجانی برای مشورت به خدمت آیت الله وحید خراسانی رسیده بودند تا نظرات ایشان را در خصوص پست ریاست قوه قضاییه جویا شوند، ایشان فرمودند:
به هر طریق که می توانید این سیّد را کمک دهید؛ ایشان تنها است؛ اگر شما او را کمک نکنید، پس چه کسی به ایشان یاری رساند؟
* روزی یکی از طلبه ها خدمت آیت الله العظمی وحید خراسانی می رود و از اوضاع و احوال کشور گلایه می کند و ایشان خطاب به این طلبه جوان می فرمایند:
آیا من می توانم کشور را اداره کنم؟
این طلبه جوان بعد از مدتی تفکر می گوید: خیر شما نمی توانید این کشور را اداره کنید.
آیت الله وحید می فرمایند: به راستی چه کسی بهتر از مقام معظم رهبری می تواند این کشور را اداره کند؟
* آیت‌الله محمد مهدی شب‌زنده‌دار نیز در درس خارج فقه خود که در مسجد اعظم قم برگزار شد، با اشاره به حمایت آیت‌الله وحید خراسانی از مقام معظم رهبری گفت: آیت‌الله العظمی وحید خراسانی که ما بیست و چند سال خدمت ایشان مشرّف می‌شدیم و تلمّذ کردیم، چند بار در جلسات مختلف فرمودند: «کارهای آقای خامنه‌ای بر‌اساس موازین است.»
ایشان ادامه دادند: یعنی ایشان ضوابط شرعی را مراعات می‌کنند و اصل در این است که هوا و هوس ندارند و وقتی تشخیص می‌دهند که این حکم، حکم خداست به آن عمل می‌کنند و این یک شهادت بزرگی است.
استاد دروس خارج حوزه علمیه قم گفت: در جلسه دیگری هم آیت‌الله وحید خراسانی از آیت‌الله خامنه‌ای و پدر ایشان تعریف کردند، بنابراین وقتی مقام معظم رهبری به حرم اهل بیت و قم مشرّف می‌شوند، وظیفه ی همه ی ما است که از مقام شامخ ایشان تجلیل کنیم.
ایشان بیان داشتند: این تجلیل، تجلیل از اسلام، مذهب، اهل بیت و مرجعیت بوده و شکر نعمت حکومت اسلامی است که خداوند متعال به این مملکت ارزانی داشته است.
همچنین این مرجع بزرگوار نسبت به مسائل مختلف جامعه اسلامی حساسیت لازم را داشته و در صورت لزوم دیدگاه ها و تذکرات خود را به مسئولین ارائه می دهند؛ که به چند نمونه اشاره می شود:
به نوشته روزنامه «ابرار»، آیت‌الله وحید خراسانی در دیدار برخی اعضای جامعه مدرسین گفت: برای حفظ شعایر حسینی، باید از ورود بدعت‌ها و کارهای خلاف به نام عزاداری، جلوگیری کرد.
آیت‌الله وحید خراسانی در دیدار برخی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، حمایت از نظام اسلامی را واجب دانست و با انتقاد از برخی کارهای خلاف که به نام عزاداری انجام می‌گیرد، فرمودند: موضوع، حکم وجوب حفظ شعایر حسینی (علیه السلام) است. این کارهای خلاف، بدعت است.
آیت‌الله وحید خراسانی در بیان مصداق بدعت در عزاداری، عربده کشیدن، گفتن جملات کفرآمیز مانند «لا اله الا زینب» و «لا اله الا فاطمه» و خود را حسین الهی نامیدن و… اشاره و تصریح کرد: این‌ها که شعایر حسینی (علیه السلام) نیست. حکم وجوب مربوط به حفظ و تقویت شعایر حسینی (علیه السلام) است، نباید حکم از این موضوع به موضوع دیگری جابه‌جا کرد. (۱۵)
پانویس:
۱) زندگی‌نامه آیت‌الله العظمی وحید خراسانی، وبگاه مؤسسه جهانی سبطین.
۲) زندگی‌نامه آیت‌الله العظمی وحید خراسانی، وبگاه مؤسسه جهانی سبطین.
۳) زندگی‌نامه آیت‌الله العظمی وحید خراسانی، وبگاه مؤسسه جهانی سبطین.
۴) زندگی‌نامه آیت‌الله العظمی وحید خراسانی، وبگاه مؤسسه جهانی سبطین.
۵) زندگی‌نامه آیت‌الله العظمی وحید خراسانی، وبگاه مؤسسه جهانی سبطین.
۶) زندگی‌نامه آیت‌الله العظمی وحید خراسانی، وبگاه مؤسسه جهانی سبطین.
۷) زندگی‌نامه آیت‌الله العظمی وحید خراسانی، وبگاه مؤسسه جهانی سبطین.
۸) شب‌زنده‌دار کیست؟ خبرگزاری فارس.
۹) زندگی‌نامه حضرت حجة الاسلام والمسلمین سیّد محمد رضا مدرسی یزدی، سایت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
۱۰) وبگاه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، بیانیه مهم درباره مرجعیت پس از رحلت حضرت آیت‌الله العظمی اراکی، وبگاه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
۱۱) آثار و تألیفات، وبگاه دفتر حضرت آیت‌الله وحید خراسانی.
۱۲) زندگی‌نامه آیت‌الله العظمی وحید خراسانی، وبگاه مؤسسه جهانی سبطین.
۱۳) سیّدمحمدجواد علوی بروجردی، مصاحبه با شیعه نیوز، ۶ خرداد ۱۳۹۹.
۱۴) پایگاه اطلاع رسانی عصر ایران و تابناک ۱۳۸۷/۱/۲۶.
۱۵) (۲۶ فروردین ۱۳۸۷)، (روزنامه جمهوری اسلامی ۱۳۸۸/۱۲/۲۳ صفحه شهرستان)، (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد رهبری، کد: ۱۴/۱۰۰۱۳۲۶۳۲).
