فتوای مراجع تقلید پیرامون استفاده از شال و عمامه سادات برای افراد میرزا و افرادی که سید نیستند (عام)
پرسش:
سلام .
استفاده‌کردن از علامات سادات (مانند شال سبز و عمامه مشکی) برای افراد زیر در صورت‌های ذکر شده چه حکمی دارد؟
۱ـ شخصی كه مادرش سیده است (میرزا) :
الف ـ درصورتی‌که توسط دیگران توهم نشود که سید است و همه بدانند سید نیست
ب ـ درصورتی‌که توسط دیگران توهم شود که سید است و همه ندانند سید نیست
۲ـ شخصی كه پدر و مادرش از سادات نیست (عام) :
الف ـ درصورتی‌که توسط دیگران توهم نشود که سید است و همه بدانند سید نیست
ب ـ درصورتی‌که توسط دیگران توهم شود که سید است و همه ندانند سید نیست
همچنین فتوای آیات عظام سیستانی، وحید خراسانی، شبیری زنجانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی را هم مرقوم نمایید.
نام مرجع تقلید:
مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، آیات عظام سیستانی، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، وحید خراسانی
پاسخ:
با عرض سلام و ادب؛
مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای:
گرچه منتسبین به پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله) از طرف مادر هم از اولاد رسول اکرم(صلّی الله علیه وآله) محسوب می شوند، ولی ملاک ترتّب آثار و احکام شرعی سیادت، انتساب از طرف پدر است و افرادی که سید نیستند، باید از استفاده شال سبز و عمامه مشکی اجتناب کنند. (۱)
حضرت آیت‌الله‌العظمی سیستانی:
اگر عمامه سیاه یا سبز، علامت مختص سادات علویون شمرده شود، به‌گونه‌ای که پوشش آن لباس، اعلام به این باشد که فرد پوشنده ی لباس از آنهاست، پوشیدن آنها برای غیر سادات جایز نیست، و الا اشکالی ندارد. (۲)
و برای کسی که مادرش هاشمیه است (افراد میرزا) جایز نیست خمس بگیرند و گذاشتن عمّامه سیاه و علامت سیّدی هم اشکال دارد. (۳)
حضرت آیت‌الله‌العظمی شبیری زنجانی:
اگرچه شرف انتساب برای خاندان وحی برای افرادی که از ناحیه مادر سید (میرزا) هستند ثابت است، ولی از استفاده‌ی لباس سادات اجتناب کنید مگر در فضایی که از پوشیدن لباس آنها چنین برداشتی نشود. (۴)
حضرت آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی:
افرادی که از ناحیه مادر سید (میرزا) هستند، هم اولاد پیغمبر می‌باشند؛ ولی چون شال سبز سبب اشتباه در ترتیب بعض احکام مختص به سادات از طرف پدر می‌شود، از این عمل خودداری شود. (۵)
حضرت آیت‌الله‌العظمی مکارم شیرازی:
افرادی که از ناحیه مادر سید (میرزا) هستند، هرچند شرافت انتساب به پیامبر گرامی اسلام و حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) را دارند، اما از سهم سادات و لباس مخصوص آنان نمی‌توانند استفاده کنند و افرادی که سید نیستند، حتی اگر نذر کنند که شال سبز بیندازند، نذرشان باطل است و از انداختن شال سبز باید خودداری کنند. (۶)
حضرت آیت‌الله‌العظمی وحید خراسانی:
جواب ۱ و ۲ – جایز نیست. (۷)
