طریقه خواندن صیغه مسجد ـ صیغه معاطاتی

پرسش:

صیغه مسجد چگونه خوانده می‌شود؟

متن آن

نام مرجع تقلید:

مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (مدظله‌العالی)

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

وقف به دو صورت تحقق پیدا می‌کند:

۱ـ وقف بالصیغة

شخصی که مالک زمین است صیغه مسجد را بر زبان جاری کند یعنی بگوید:

“جَعَلتُهُ مَسجِداً للّهِ”

و آن را در اختیار نمازگزاران قرار بدهد در این صورت پس از آنکه یک نفر با اجازه واقف در آنجا نماز بخواند، هرچند آن نماز، نماز مستحبی باشد، آن مکان مسجد می‌باشد. لازم به ذکر است که در وقف مکان برای مسجد لازم نیست که صیغه به عربی خوانده شود، و لذا اگر به فارسی بگوید “این مکان را مسجد قرار دادم” و شرایط فوق عمل شود، وقف صحیح است.

۲ـ وقف معاطاتی:

راه دوم این است که صیغه به‌صورت انشاء لفظی صورت نگیرد، بلکه به‌صورت معاطاتی انجام شود. یعنی اینکه مکانی را در اختیار نمازگزاران قرار بدهد و در آن مکان یک نماز خوانده شود ولو  آن نماز مستحبی باشد ، در این صورت هرچند که صیغه وقف مسجد را بر زبان جاری نکرده باشند، زیرزمین و طبقات در حد متعارف حکم مسجد را دارند؛ اما اگر طبقه خاصی وقف مسجد شده سایر طبقات حکم مسجد را ندارند.

شایان‌ذکر است؛ تا زمانی که وقفیت به عنوان مسجد با قبض تکمیل نشده هر نوع تصرفی بدون اشکال است.

لازم به ذکر است؛ مجرّد ساختن ساختمان به نيّت مسجد، بدون انشاء صيغه وقف و بدون تحويل آن به نمازگزاران برای خواندن نماز، برای تحقّق وقف و تماميّت آن کافی نيست.(۱)

منابع:

(۱) سایت استان‌ها، ویژه نمایندگان، بخش سؤالات نمایندگی‌ها، شماره استفتاء: ۵۰۵۴۵۷  و شماره ۴۹۰۹۳۷   و شماره  ۵۴۲۵۱۵  و شماره: ۶۱۸۴۹۵  ـ  استفتاء خصوصی از معظم‌له.