بیانیه ی استهلال عید سعید فطر ۱۴۴۴
❌ استهلال در سطح کشور انجام شد و در هیچ نقطه ای از کشور هلال رؤیت نگردید. [1]
۱) مبنای اختلاف آفاق و چشم غیر مسلّح:
امام خمینی، آیات عظام سیستانی، شبیری زنجانی، مکارم شیرازی و…:
۲) مبنای اختلاف آفاق و چشم مسلّح:
مقام معظّم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدّ ظلّه العالی):
(توضیح: منظور رؤیت با تلسکوپ های فعلی است و بدون اینکه تصویربرداری و آشکارسازی صورت گیرد.)
طبق دو مبنای فوق «برای تمام ایران و عراق و افغانستان و پاکستان و هند و تمام قاره ی آسیا و اروپا و بخش عمدهای از قاره ی آفریقا»:
“شنبه” ۲ اردیبهشت ۱۴۰۲ روز “عید فطر” می باشد.
۳) مبنای اتّحاد آفاق و چشم غیر مسلّح:
الف) آیات عظام خوئی، تبریزی، سید صادق روحانی، محمد سعید حکیم، محمد اسحاق فیاض، صافی گلپایگانی، نوری همدانی، فاضل لنکرانی و…:
رؤیت ماه با چشم در شهری که حداقل در “بخشی از شب” با شهر مکلّف مشترک است، کافی میباشد.
ب) آیت الله العظمی وحید خراسانی:
رؤیت ماه در شهری که در “بیشتر شب ” با شهر مکلّف مشترک است، کافی میباشد؛ در غیر این صورت ثبوت هلال در آن، محلّ اشکال است.
طبق مبنای ۳ (الف، ب):
هرچند احتمال اول ماه بودن «جمعه ۱ اردیبهشت» به جهت احتمال و قابلیت رؤیت در غروب امروز (پنجشنبه) و بعد از آن در برخی از مناطق قاره ی آمریکا که با مشهد، شب مشترک دارند وجود دارد، ولی رؤیت در چنین مناطقی، برای ما مورد اطمینان کامل نیست و با توجه به این امر، برای مقلّدین این مراجع در مشهد:
“شنبه” ۲ اردیبهشت ۱۴۰۲ روز “عید فطر ” می باشد؛
مگر اینکه رؤیت (یا به فتوای بعض مراجع مثل آیت الله خوئی: قابلیت رؤیت) در بعضی از مناطق فوق برای مکلّف پس از غروب پنجشنبه ثابت شود.
❌ دفتر آیت الله سیستانی (نجف اشرف) اعلام کرد:
هلال رؤیت نگردید و فردا (جمعه) آخر ماه مبارک رمضان می باشد و شنبه عید فطر است.
اطلاعیه دفتر نجف آیت الله سیستانی:
بسم الله الرحمن الرحيم
نظراً الى عدم رؤية الهلال في منطقتنا بعد غروب اليوم الخميس (٢٩/ شهر رمضان المبارک/ ۱۴۴۴هـ) يكون يوم غدٍ الجمعة آخر أيام الشهر الفضيل، ويكون يوم السبت هو يوم عيد الفطر السعيد، أعاده الله على الجميع بالخير واليمن البركات.
مكتب السيد السيستانی – النجف الأشرف
توجه:
هلال مشهد در جمعه، ۳۰ ماه مبارک رمضان با فاز بالای ۲ و نیم، ارتفاع زیاد (۱۶)، مطوّق درجه ۱، بازتاب زیاد، حدود ۹۰ دقیقه در افق مشهد پدیدار بوده که حتی تا حدود یک ساعت بعد از اذان مغرب قابلیت رؤیت با چشم عادی را دارد.
نکته:
هلال در امروز (۵شنبه) ۴ درجه، فاصله ی نزدیک به زمین است که ظرف این ۲۴ ساعت (تا جمعه شب، ۳۰ ماه مبارک رمضان، حین غروب که با چشم عادی دیده شود) حدود بیش از ۳۰ ساعت از زمان خروج از طوق گذشته. (ساعت ۷:۴۲ مقارنه بوده)
لذا در شب اول شوال (جمعه ۱ اردیبهشت ۱۴۰۲) هلال با نور زیاد و مدت مکث طولانی در افق رؤیت می شود؛ و این شبهه منتفی است که چون هلال با این اوصاف است، پس جمعه اول شوال بوده است.
زیرا فقهاء می فرمایند:
برای رؤیت هلال، فرقی بین چشم مسلح و غیر مسلح نیست. پس همان طور که اگر ماه با چشم عادی دیده شود، حکم به اول ماه می شود، اگر به وسیله عینک یا دوربین و تلسکوپ هم دیده شود، اول ماه ثابت می شود، ولی اثبات اول ماه با رؤیت تصویر هلال از طریق انعکاس به رایانه که صدق عنوان رؤیت در آن معلوم نیست، محل اشکال است.
هرچند هلال ماه در شب اوّل، گاه درصد روشنایی کمی داشته (بسیار نازک بوده) و مدّت مکث کمی بعد از غروب آفتاب دارد، امّا در موارد متعدّدی هم هلال ماه شب اوّل، با درصد روشناییِ قابل توجّه مثلاً ۲ یا ۳ درصد (و گاه بیشتر) و مدّت مکث زیاد مثلاً بیش از یک ساعت بعد غروب خورشید و حتّی بیشتر از این مقدار در آسمان ظاهر می شود و این در حالی است که در شب قبل، امکان رؤیت آن وجود نداشته و مطمئنّاً همان شب، شب اوّل ماه می باشد و این امر از جهت کارشناسی امری ثابت و قطعی است.
از نظر علمی، مدّت مکث و درصد روشنایی ماه شب اوّل بستگی به عواملی همچون زمان مقارنۀ ماه و خورشید و نیز در اوج یا حضیض بودن ماه دارد که توضیح آنها در کتب علمی موجود است؛ همین عوامل باعث می شود گاهی کامل شدن ماه در غیر از شب چهاردهم – مثلاً شب سیزدهم یا پانزدهم – واقع شود. [2]
منابع: